Θέμα ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ κατατακτήριων εξετάσεων Νομικής Θεσσαλονίκης 2025-2026

 

Το θέματα κληρωθέν και ακλήρωτα σήμερα στη Διπλωματική Ιστορία έχουν ως εξής:

• Ποια ήταν η συμβολή της πολιτικής του καγκελάριου Bismarck στην ισορροπία του ευρωπαϊκού συστήματος κρατών; (ακλήρωτο)
• Πώς κρίνετε την στάση των δυτικών Δυνάμεων στην κρίση της Τσεχοσλοβακίας (ακλήρωτο) 
• Τι σημαίνει σύστημα συλλογικής ασφάλειας, πώς αποτυπώνεται στο Σύμφωνο της ΚτΕ και για ποιους λόγους δεν πέτυχε στην πράξη στην διάρκεια του Μεσοπολέμου; (κληρωθέν)

Ενώ δεν έχω διδαχθεί ποτέ μου διπλωματική ιστορία, πραγματικά τα θέματα σε συναρπάζουν... είναι πολύ σπουδαίο τελικά να γνωρίζουμε την ιστορία μας και πώς παρθήκαν κάποιες σημαντικές αποφάσεις.

Αύριο η Πολιτειολογία και τελειώσατε! Κουράγιο σήμερα από αύριο ξεκούραση!!! 

Συνοπτική ενδεικτική απάντηση: 

Το σύστημα συλλογικής ασφάλειας αποτελεί έναν θεσμό διεθνούς συνεργασίας, σύμφωνα με τον οποίο όλα τα κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να αντιμετωπίζουν από κοινού κάθε εξωτερική επιθετική ενέργεια. Η βασική του ιδέα είναι ότι η ειρήνη δεν αποτελεί ευθύνη ενός μόνο κράτους, αλλά κοινή υπόθεση της διεθνούς κοινότητας. Εάν ένα μέλος δεχθεί επίθεση, όλα τα υπόλοιπα οφείλουν να δράσουν συλλογικά, πολιτικά, οικονομικά ή ακόμη και στρατιωτικά, ώστε να αποκαταστήσουν τη διεθνή τάξη. Στόχος του συστήματος είναι η αποτροπή πολέμων μέσω της αλληλέγγυας αντίδρασης όλων των κρατών απέναντι σε κάθε παραβίαση της ειρήνης.

Η συλλογική ασφάλεια ενσωματώθηκε για πρώτη φορά θεσμικά στο Σύμφωνο της Κοινωνίας των Εθνών (ΚτΕ) το 1919. Το Σύμφωνο προέβλεπε ότι όλα τα μέλη όφειλαν να επιλύουν τις διαφορές τους ειρηνικά, να αποφεύγουν τον πόλεμο και να συνεργάζονται στο πλαίσιο της ΚτΕ. Σε περίπτωση επιθετικής ενέργειας, προβλεπόταν η δυνατότητα επιβολής οικονομικών και στρατιωτικών κυρώσεων. Η ΚτΕ είχε ως στόχο να λειτουργήσει ως διεθνής μηχανισμός ειρήνης, όπου κάθε επίθεση εναντίον ενός κράτους θα θεωρούνταν επίθεση κατά όλων. Θεωρητικά, αυτό δημιουργούσε ένα παγκόσμιο πλαίσιο ασφάλειας και αποτροπής.

Ωστόσο, στην πράξη το σύστημα συλλογικής ασφάλειας απέτυχε κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου για πολλούς λόγους. Πρώτον, οι μεγάλες δυνάμεις δεν είχαν την πολιτική βούληση να εφαρμόσουν κυρώσεις με συνέπεια. Η ΚτΕ δεν διέθετε δικό της στρατό, και η επιβολή κυρώσεων εξαρτιόταν από την καλή θέληση των κρατών-μελών. Δεύτερον, οι Ηνωμένες Πολιτείες —μία από τις σημαντικότερες δυνάμεις της εποχής— δεν συμμετείχαν καν στην ΚτΕ, αποδυναμώνοντας τη διεθνή ισχύ της. Τρίτον, οι αναθεωρητικές δυνάμεις (Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία) αψήφησαν ανοιχτά τους κανόνες, γνωρίζοντας ότι η διεθνής αντίδραση θα ήταν περιορισμένη.

Η αδυναμία της ΚτΕ φάνηκε ήδη από την Ιαπωνική επίθεση στη Μαντζουρία (1931) και επιβεβαιώθηκε στην εισβολή της Ιταλίας στην Αιθιοπία (1935), όπου οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν ήταν ανεπαρκείς και ουσιαστικά ανεφάρμοστες. Το σύστημα απέτυχε διότι στηρίχθηκε σε ηθικές δεσμεύσεις αλλά όχι σε αποτελεσματικούς μηχανισμούς επιβολής. Χωρίς στρατιωτική ισχύ, με ανύπαρκτη ενότητα μεταξύ των μελών και με ισχυρά κράτη εκτός του συστήματος, η συλλογική ασφάλεια δεν μπόρεσε να λειτουργήσει ως πραγματικό ανάχωμα στην επιθετικότητα που οδήγησε τελικά στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.