ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΓΙΑ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ (ΑΝΘΡΩΠΟΚΤΟΝΙΑ ΜΕ ΠΡΟΘΕΣΗ, ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ)

Οι αδελφοί Α και Β αποφασίζουν να δηλητηριάσουν τον πλούσιο θείο τους Γ για να τον κληρονομήσουν. 

Πράγματι, κάποιο βράδυ που ο θείος τους τους παρέθετε δείπνο, ο Α αποσπά την προσοχή του Γ και ο Β του ρίχνει στο κρασί του ποσότητα δραστικού δηλητηρίου ικανή να τον σκοτώσει.

Πραγματικά, μετά από λίγη ώρα ο Γ πεθαίνει.

Ερωτάται:

(α) Ποια η ευθύνη των Α και Β;

(β) Ποια η ευθύνη τους αν μετά την χορήγηση του δηλητηρίου ο Α μετέφερε τον Γ στο νοσοκομείο όπου του έγινε πλύση στομάχου και εσώθη;

(γ) Ποια η ευθύνη τους αν η ποσότητα δηλητηρίου ήταν μηδαμινή και δεν αρκούσε για τον θάνατο τουΓ και οι Α και Β το αγνοούσαν; Πως θα κριθούν αν, στην περίπτωση αυτή, μετέφεραν τον Γ στο νοσοκομείο για να τον "σώσουν";

Συνοπτική απάντηση:

(α)   Στην πρώτη περίπτωση: Ο Α είναι άμεσος συνεργός ανθρωποκτονίας με πρόθεση και ο Β είναι φυσικός συναυτουργός ανθρωποκτονίας με πρόθεση (άρθρο 299 παρ. 1 ΠΚ).  Αφού κριτήριο για να διακρίνουμε τον αυτουργό από τον ηθικό αυτουργό και τους συνεργούς του είναι η εκτέλεση της αξιόποινης πράξης, αυτουργός είναι μόνο ο Β, γιατί μόνο η πράξη του Β αποτελεί εκτέλεση ανθρωποκτονίας.  Η πράξη του Α, δηλαδή η απόσπαση της προσοχής του Γ, δεν αποτελεί πράξη θανάτωσής του. Ο Α αν υποτεθεί πως έκανε ό,τι έκανε μόνος του, δηλαδή αποσπούσε την προσοχή του Γ, δεν θα μπορούσε να διωχθεί για απόπειρα ανθρωποκτονίας, αλλά η συμπεριφορά του θα έπρεπε να κριθεί σαν ατιμώρητη προπαρασκευαστική πράξη. Έτσι, δεν μπορεί να κριθεί σαν συναυτουργός ανθρωποκτονίας. Η πράξη του Α είναι μια βοηθητική πράξη που έχει όλα τα χαρακτηριστικά της άμεσης συνέργειας (άρθρο 46 παρ. 1 εδ β ΠΚ).

(β) Στη δεύτερη περίπτωση: Εδώ υπάρχει εκούσια υπαναχώρηση του Α από άμεση συνέργεια και θα υπαχθεί στο άρθρο 44 παρ. 2 ΠΚ, τιμωρούμενος με την ποινή του άρθρου 83 μειωμένη στο μισό. Επειδή, όμως, υπανεχώρηση μόνο ο Α και όχι και ο Β, η υπαναχώρηση του Α θα ληφθεί υπόψη μόνο για αυτόν, όπως επιτάσσει το άρθρο 49 παρ. 2 ΠΚ και δεν θα επεκταθεί και στον Β η εφαρμογή του άρθρου 44 παρ. 2 ΠΚ. Ο Β θα τιμωρηθεί για απόπειρα ανθρωποκτονίας με πρόθεση (άρθρα 42 και 299 παρ. 1 ΠΚ).

(γ) Στην τρίτη περίπτωση: Εδώ υπάρχει απρόσφορη απόπειρα ανθρωποκτονίας για τον Β (άρθρα 43 παρ. 1 και 299 παρ. 1 ΠΚ) και άμεση συνέργεια  σε απρόσφορη απόπειρα ανθρωποκτονίας για τον Α. Στην περίπτωση αυτή, αν οι Α και Β μετέφεραν τον Γ, επειδή τον λυπήθηκαν στο νοσοκομείο με αποτέλεσμα να σωθεί, υπάρχει εκούσια υπαναχώρηση από άμεση συνέργεια σε απρόσφορη απόπειρα ανθρωποκτονίας για τον Α και εκούσια υπαναχώρηση από απρόσφορη απόπειρα για τον Β, υπαγόμενοι και οι δύο στο άρθρο 44 παρ. 2 ΠΚ σε συνδυασμό με τα άρθρα 43παρ. 1, 46 παρ.1 εδ. β και 299 παρ. 1 ΠΚ.

Πηγή: http://www.dapnomikis-thess.gr/