Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2016

ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 2015 (Δ/ΣΜΟΣ ΕΣΔΔΑ 2016)






Παρατηρούμε ότι η έκθεση του διοικητή υιοθετεί τις απόψεις των νεοκλασικών/νεοφιλελεύθερων θεωρητικών οι οποίοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να αφήσουμε τον μηχανισμό της αγοράς να λειτουργήσει με «λιγότερο» κράτος, επομένως, επιτακτική ανάγκη αποτελούν τα διαρθρωτικά μέτρα.

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ:
Ø  Διαβλέπει ευνοϊκότερες συνθήκες για την ελληνική οικονομία το 2016. Από το Β εξάμηνο του 2016 θα υπάρξει ελαφρά ανάκαμψη παρά τις αντίξοες συνθήκες (προσφυγική κρίση, έξαρση τρομοκρατίας, επιβράδυνση της μεγέθυνσης της παγκόσμιας οικονομίας, νέα (πιθανόν) ασιατική κρίση).

Ø  Ο κίνδυνος χρεοκοπίας κατά τη διάρκεια του 2015 (προκήρυξη δημοψηφίσματος, capital controls) τελικά αποφεύχθηκε με την υπογραφή του 3ου μνημονίου (12/7/2015).

Ø  Μακροοικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα το 2015: Η ελληνική οικονομία απώλεσε σωρευτικά το 26% του ΑΕΠ και εισήλθε εκ νέου σε ύφεση από γ τρίμηνο 2015 (αίτιο: η πολιτική αστάθεια από τέλος 2014) ωστόσο η οικονομία επέδειξε ισχυρές αντιστάσεις εξαιτίας των προγραμμάτων προσαρμογής που έχουν εφαρμοστεί από το 2010 που περιόρισαν μεγάλες μακροοικονομικές (αντιμετωπίστηκαν οι δυσκαμψίες στην αγορά εργασίας με αποτέλεσμα αύξηση εξαγωγών, επιπλέον, οι καθυστερημένες ιδιωτικοποιήσεις καθυστέρησαν τις θετικές επιδράσεις τους στην ανάπτυξη και την απασχόληση) και δημοσιονομικές ανισορροπίες (λόγω της πολιτικοοικονομικής αβεβαιότητας). Ειδικότερα: βασικοί μακροοικονομικοί δείκτες και πρόσφατοι δείκτες συγκυρίας επιτρέπουν την εκτίμηση ότι η οικονομία θα επανέλθει σε ρυθμούς μεγέθυνσης το β εξάμηνο 2016, για πρώτη φορά μετά το 2007 η οικονομία το 2015 επανήλθε σε ύφεση παρά το θετικό ρυθμό ανάπτυξης, η εξέλιξη της ιδιωτικής κατανάλωσης υποστηρίχθηκε από της σταθεροποίηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος (και υποβοηθήθηκε από τη μεγάλη και παρατεταμένη μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου, την πτώση του γενικού επιπέδου τιμών και από τη ρευστοποίηση αποταμιευτικών πόρων των νοικοκυριών), οι εξαγωγές αγαθών κατέγραψαν άνοδο αντισταθμίζοντας έτσι τη μικρή μείωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, τέλος, καταγράφηκε για τρίτη συνεχή χρονιά αύξηση της τουριστικής κίνησης.

Ø  Η μεγάλη πρόκληση του 2015: η διαφύλαξη χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, τη στιγμή που αυτή απειλήθηκε από την επιταχυνόμενη εκροή τραπεζικών καταθέσεων, αύξηση μη εξυπηρετούμενων δανείων, μη αποδοχή από την ΕΚΤ ελληνικών τίτλων ως εξασφαλίσεων στις πράξεις νομισματικής πολιτικής καθώς και από τις έντονες συζητήσεις περί χρεοκοπίας της χώρας. Για αυτό η Κεντρική Τράπεζα έκανε αυτό που επέβαλαν οι συνθήκες: capital controls (δηλ. επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων).

Ø  Διεθνές και ευρωπαϊκό οικονομικό περιβάλλον: Το 2015 η παγκόσμια οικονομία αν και διατήρησε την αναπτυξιακή της δυναμική (αύξηση πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος νοικοκυριών, αύξηση ιδιωτικής κατανάλωσης, μείωση ανεργίας), ωστόσο, είχε μέτριες επιδόσεις εξαιτίας της επιβράδυνσης της οικονομίας της Κίνας. Η Ευρωπαϊκή οικονομία επιταχύνθηκε το 2015 για τρίτο συνεχόμενο έτος, με ρυθμό αύξησης ΑΕΠ υψηλότερο 1,5% σε σχέση με 2014. Οι προοπτικές για το 2016 διαγράφονται γενικώς θετικές αν και με σημαντικούς κινδύνους από την αλληλεπίδραση των μακροοικονομικών εξελίξεων, της έξαρσης του μεταναστευτικού ρεύματος στην Ευρώπη, την ενδεχόμενη έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ (όπως κι έγινε).

Ø  Ενιαία νομισματική πολιτική: Το 2015 το πρόγραμμα αγοράς τίτλων εκ μέρους του Ευρωσυστήματος διευρύνθηκε,  με αποτέλεσμα οι νομισματοπιστωτικές εξελίξεις, οι πληθωριστικές προσδοκίες και ο πληθωρισμός να επηρεαστούν ευνοϊκά. Επιπλέον, μειώθηκε εκ νέου το επιτόκιο της πάγιας διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων, το οποίο ήδη βρισκόταν σε αρνητικά επίπεδα.

Ø  Χρηματοπιστωτικό σύστημα: Τέλος 2014, στην αγορά κεφαλαίων ανοδικά κινήθηκαν οι αποδόσεις των εταιρικών ομολόγων, οι αποτιμήσεις των μετοχών εμφάνισαν έντονη μεταβλητότητα ενώ οι μετοχές των βιομηχανικών εταιριών επέδειξαν αυθεντικότητα. Η εικόνα αυτή αντιστράφηκε από τις αρχές του 2015 με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα spread (διαφορά απόδοσης κρατικών τίτλων). Η 2η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών είχε θετικές εξελίξεις, μειώθηκε η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA). Μεγάλος βραχνάς τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Ø  Γενικές προοπτικές για το 2016: Θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η απαρχή μιας νέας πορείας που θα οδηγήσει τη χώρα έξω από την κρίση και σε διατηρήσιμη ανάπτυξη αλλά σημαντικό ρόλο παίζουν οι απρόβλεπτες διεθνείς εξελίξεις που καθυστερούν τις προοπτικές ανάκαμψης της οικονομίας. Η θετική αξιολόγηση της οικονομίας θα βοηθήσει στη διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του χρέους, ακόμα βελτιώνει δραστικά το κλίμα εμπιστοσύνης για επιστροφή καταθέσεων, οδηγεί στην επανένταξη των ελληνικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις, καθιστά δυνατή τη συμμετοχή των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και επιταχύνει τις διαδικασίες χαλάρωσης των τραπεζικών περιορισμών στην κίνηση των κεφαλαίων.

Ø  Κίνδυνοι και αβεβαιότητες: Η καθυστέρηση της αξιολόγησης αλλά και η αυξανόμενη εισροή προσφύγων/μεταναστών η οποία θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία: (α) αρνητικές επιπτώσεις στον ελληνικό τουρισμό (β) εγκλωβισμό μεγάλου αριθμού προσφύγων στο εσωτερικό της χώρας (γ) μείωση της ανταγωνιστικότητας  (δ) αποθάρρυνση ξένων επενδύσεων.

Ø  Προϋποθέσεις για την έξοδο της Ελλάδας από κρίση και διατηρήσιμη ανάπτυξη: (α) Επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων: να αρθούν οι περιορισμοί και να απλοποιηθούν οι κανονιστικές ρυθμίσεις που υπομονεύουν τον ανταγωνισμό στις υπηρεσίες (μεταφορές, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, εμπόριο), απλούστευση και εξορθολογισμός ισχύουσας εργατικής νομοθεσίας, αποκρατικοποιήσεις, αξιολόγηση δημόσιας διοίκησης.
(β) Ισχυροποίηση του τραπεζικού συστήματος: ανακεφαλαιοποίηση, μείωση εξάρτησης από ELA, αποκατάσταση εμπιστοσύνης κοινού με επιστροφή καταθέσεων, εκσυγχρονισμός πτωχευτικού δικαίου.
(γ) Ιδιωτικοποιήσεις και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας: να οριοθετηθεί ένα κατανοητό και σταθερό πλαίσιο για τους επενδυτές.
(δ) Συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής με επανακαθορισμό του μείγματος της δημοσιονομικής πολιτικής: το δημοσιονομικό πλεόνασμα να διοχετευτεί στην πραγματική οικονομία, εξορθολογισμός κρατικής μηχανής και περιορισμός δημοσίων δαπανών αντί για υψηλούς φόρους που μεγαλώνουν τη φοροδιαφυγή.
(ε) Ενθάρρυνση των επιχειρηματικών επενδύσεων και προστασία των επενδυτών: από 2007-2014 το φαινόμενο της επενδυτικής αδράνειας είναι σε πλήρη εξέλιξη, απαιτείται ταχεία ανάταξη της επιχειρηματικής επενδυτικής δαπάνης, ενδυνάμωση κλίματος εμπιστοσύνης των επιχειρηματιών, εξασφάλιση από το κράτος σταθερού οικονομικού περιβάλλοντος.
(στ) Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας – αύξηση εξαγωγών: με διαρθρωτικά μέτρα που σχετίζονται με την ποιότητα του προϊόντος, την κατοχύρωση ονομασίας προέλευσης, γραφειοκρατικές δυσχέρειες κ.α.
(ζ) Καταπολέμηση της υψηλής ανεργίας: με συνεχή βελτίωση και επέκταση των ενεργητικών πολιτικών για την απασχόληση και των προγραμμάτων κατάρτισης, με παράλληλη αύξηση της αποτελεσματικότητας των δράσεων αυτών.
(η) Μεταρρύθμιση στην παιδεία:  πέντε άξονες: (ι) αξιολόγηση ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος όλων των βαθμίδων (ιι) εξορθολογισμός του περιεχομένου της εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων (ιιι) απεξάρτηση του εκπαιδευτικού συστήματος από συντεχνιακά συμφέροντα (ιv) αύξηση της χρηματοδότησης (v) διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα.
(θ) Ανάσχεση της φυγής ανθρώπινου κεφαλαίου:  με επανακαθορισμό των ειδών και μορφών επιστημονικής και επαγγελματικής εξειδίκευσης, με στήριξη δράσεων νεοφυούς επιχειρηματικότητας,  με καταπολέμηση της μετριοκρατίας και αδιαφάνειας, με προώθηση της αριστείας, με επέκταση του θεσμού της μαθητείας και με τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος φιλικού προς την επιχειρηματικότητα.
(ι) Στήριξη της κοινωνικής συνοχής και καταπολέμηση της φτώχειας: με επανασχεδιασμό της πολιτικής των κοινωνικών μεταβιβάσεων ώστε να καταστούν περισσότερο αποτελεσματικές, με παροχή ίσων ευκαιριών συμμετοχής στη μαθησιακή διαδικασία όλων των βαθμίδων, με βελτίωση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.

Ø  Μακροοικονομικές εξελίξεις στην Ευρώπη το 2015: Η οικονομική ανάκαμψη στη ζώνη του ευρώ συνεχίστηκε για τρίτο συνεχόμενο έτος με ρυθμό αύξησης ΑΕΠ 1,5% από 0,9% το 2014, η ανάκαμψη στηρίχθηκε στην εγχώρια ζήτηση και στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων. Η οικονομική δραστηριότητα ενισχύθηκε λόγω της πτώσης της τιμής του πετρελαίου, την επεκτατική νομισματική πολιτική της ΕΚΤ και το σχετικά πιο αδύναμο ευρώ. Ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ συνέχισε να υποχωρεί και μηδενίστηκε το 2015 ενώ αναμένεται να αυξηθεί σταδιακά το 2016, σημαντικό ρόλο στην πτώση του επιπέδου τιμών έπαιξε η πτωτική τιμή των εισαγόμενων. Το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε σημαντικά κατά την περίοδο της κρίσης και ειδικότερα οι χώρες του ευρώ με τις σοβαρότερες εσωτερικές ανισορροπίες και διαρθρωτικές αδυναμίες. Η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ έγινε περισσότερο διευκολυντική το 2015 προκειμένου να αποτραπεί η ανάπτυξη συνθηκών αποπληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ και να ενισχυθεί η υποτονική επενδυτική δραστηριότητα. Το α τρίμηνο η ΕΚΤ αποφάσισε την εκκίνηση προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, διευρύνοντας το πρόγραμμα αγοράς τίτλων με την προσθήκη αγορών χρεογράφων. Το δημοσιονομικό έλλειμμα στο σύνολό της ζώνης του ευρώ υποχώρησε στο 2,2% του ΑΕΠ το 2015 από 2,6% το προηγούμενο έτος. Το ακαθάριστο δημόσιο χρέος στη ζώνη του ευρώ υποχώρησε ελαφρώς ύστερα από πολλά έτη. Η διευκολυντική νομισματική πολιτική στη ζώνη του ευρώ σε συνδυασμό με την δήλωση της πρόθεσης από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ για σταδιακή μεταβολή της πολύ χαλαρής νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ μέσα στο 2015 προκάλεσαν την υποχώρηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου αλλά και έναντι τις στερλίνας κατά 16% και 10% αντίστοιχα σε σχέση με το 2014. Οι προοπτικές για τη ζώνη του ευρώ παραμένουν θετικές. Οι αγορές τίτλων από το Ευρωσύστημα και η χορήγηση χρηματοδότησης μέσω των στοχευμένων πράξεων προκάλεσαν προοδευτική άνοδο του πλεονάσματος ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα στη ζώνη του ευρώ. Η αύξηση της πλεονάζουσας ρευστότητας οδήγησε σε περαιτέρω υποχώρηση των επιτοκίων στην αγορά χρήματος. Το επιτόκιο Euribor 3 μηνών από 6 μονάδες βάση τον Ιανουάριο 2015 υποχώρησε τον Απρίλιο 2015 κάτω από το μηδέν και μέχρι τα τέλη του έτους έφτασε -13 μονάδες (με τον Ιανουάριο 2016 στις -15 μονάδες βάσης).

Ø  Οι αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας παραμένουν ισχυρές εφόσον αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι βραχυχρόνιες ανισορροπίες και κυρίως οι μακροχρόνιες προκλήσεις που συναρτώντας με το νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα της χώρας. Επιγραμματικά χρειάζεται: (α) μεταρρυθμίσεις για επανάκτηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της οικονομίας (β) ενίσχυση παραγωγικού εξοπλισμού ελλήνων εξαγωγέων = αύξηση επενδύσεων (γ) σταθεροποίηση οικονομικού κλίματος (δ) ιδιωτικοποιήσεις (ε) μεταφορά επενδυτικών πόρων από μη εμπορεύσιμους τομείς σε εμπορεύσιμους (στ) συνέχιση στοχευμένης υποστήριξης των αδύναμων κοινωνικών ομάδων ώστε να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή (ζ) ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης = περιορισμός ανεργίας.

Ø  Εξελίξεις & προοπτικές στην αγορά ακινήτων: στη διάρκεια του 2015 οι πιέσεις στις εμπορικές αξίες, στις τιμές και στα μισθώματα τόσο κατοικιών όσο και επαγγελματικών ακινήτων συνεχίστηκαν, αν και με μικρότερη ένταση από τα προηγούμενα χρόνια. Στη δυσκολία ανάκαμψης της αγοράς ακινήτων έχουν συμβάλει μεταξύ άλλων, το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, η επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών και η έλλειψη ρευστότητας, το υψηλό ποσοστό ανεργίας, η υψηλή φορολογική επιβάρυνση και η συνεχής αστάθεια του φορολογικού πλαισίου. Ειδικότερα, στην αγορά των κατοικιών η μείωση των τιμών συνεχίστηκε και το 2015 με πιο συγκρατημένους ρυθμούς ενώ ο αριθμός των συναλλαγών ήταν εξαιρετικά περιορισμένος, στον κλάδο των επαγγελματικών ακινήτων το επενδυτικό ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε το 2014 ανακόπηκε κατά το 2015 λόγω οικονομικής αβεβαιότητας. Ο τομέας των τουριστικών ακινήτων είχε και το 2015 έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον. Οι πτωτικές τάσεις στις τιμές τόσο των οικιστικών όσο και των επαγγελματικών ακινήτων εκτιμάται ότι θα συνεχιστούν και το 2016.

Ø  Εξελίξεις και προοπτικές της απασχόλησης και της ανεργίας: Η  απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,8% το εννεάμηνο του 2015 έναντι της αντίστοιχης περιόδου το 2014 σημειώνοντας για δεύτερη συνεχή χρονιά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ο αριθμός των ανέργων μειώθηκε κατά 6,2% το εννεάμηνο του 2015 έναντι της αντίστοιχης περιόδου το 2014. Ωστόσο η επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών και η επιστροφή σε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης το γ τρίμηνο 2015 περιόρισαν την αποκλιμάκωση της ανεργίας με αποτέλεσμα το ποσοστό ανεργίας να υποχωρήσει ελαφρώς στο 24,6% τον Νοέμβρη του 2015. Τα στοιχεία του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ για τις ροές μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα ενισχύουν την εικόνα για την αύξηση της απασχόλησης. Οι θεσμικές παρεμβάσεις των προηγούμενων ετών στην αγορά εργασίας επέτρεψαν τη χρήση περισσότερο ευέλικτων μορφών απασχόλησης με το ποσοστό μερικής απασχόλησης να αυξάνεται ενώ είναι δύσκολη η εύρεση εργασίας πλήρους απασχόλησης. Διαφορές στην εξέλιξη του ποσοστού απασχόλησης παρατηρούνται και ανάλογα με το εκπαιδευτικό επίπεδο των εργαζομένων και σε δυσμενέστερη θέση βρίσκονται όσοι έχουν χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης. Τέλος, το εννεάμηνο του 2015 το ποσοστό απασχόλησης των αλλοδαπών ηλικίας 15-64 είναι μεγαλύτερο από ότι των ημεδαπών.  Η παραπάνω αποκλιμάκωση της ανεργία συνοδεύτηκε από μείωση του  ποσοστού μακροχρόνιας ανεργίας από 19,6% το εννεάμηνο του 2015, με την πλειοψηφία των ανέργων να είναι άνεργοι για διάστημα μεγαλύτερο των 12 μηνών. Η σύνθεση της ανεργίας και ειδικότερα της μακροχρόνιας ανεργίας αναδεικνύει την ανάγκη να δοθεί έμβαση στη δια βίου εκπαίδευση και στον εκσυγχρονισμό και την καλύτερη αντιστοίχιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων με τις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας. Οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης και τα προγράμματα κατάρτισης του ΟΑΕΔ μπορούν να συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση με τον κατάλληλο σχεδιασμό και στόχευση και την ορθή αξιοποίηση των διαθέσιμων, κυρίως ευρωπαϊκών, πόρων. Βέβαια, η περαιτέρω αποκλιμάκωση της ανεργίας και ιδιαίτερα των νέων  και των μακροχρόνιων ανέργων θα εξαρτηθεί από τη σταθεροποίηση του οικονομικού κλίματος, τη συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών και τη σταδιακή επαναφορά της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Ø  Εξελίξεις και προοπτικές του πληθωρισμού:  Το 2015 χαρακτηρίστηκε από έντονα αρνητικό ετήσιο ρυθμό μεταβολής του γενικού επιπέδου των τιμών, κυρίως κατά το πρώτο εξάμηνο, και εξασθένηση των αποπληθωριστικών πιέσεων το δεύτερο εξάμηνο, με επιστροφή του πληθωρισμού  σε θετικό πρόσημο το Δεκέμβριο. Η ασθενής ανάπτυξη σε συνδυασμό με τους πολύ χαμηλούς ρυθμούς πληθωρισμούς στην ευρωζώνη συνέβαλαν στην καταγραφή αρνητικού ετήσιου ρυθμού μεταβολής των τιμών στη χώρα μας. Ωστόσο αναμένεται επιστροφή σε θετικό ρυθμό μεταβολής του μέσου επιπέδου των τιμών το 2016.

Ø  Εξελίξεις  και προοπτικές στο κόστος εργασίας: Το 2015 μειώθηκαν οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας ανά μισθωτό, ωστόσο καταγράφηκε αύξηση της μισθωτής απασχόλησης. Για το 2016 προβλέπεται οι αποδοχές και οι συντάξεις να μειωθούν κατά 1,4% αλλά οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας ανά μισθωτό θα εμφανίσει συγκρατημένη ανάκαμψη ενώ το κόστος εργασίας ενδέχεται να αυξηθεί κατά 1,5% καθώς ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής της παραγωγικότητας θα παραμείνει αρνητικός.

Ø  Διεθνή ανταγωνιστικότητα της χώρας το 2015: Συνέχισε να βελτιώνεται το 2015, αφενός εξαιτίας της υποχώρησης της σταθμισμένης συναλλαγματικής ισοτιμίας και αφετέρου εξαιτίας των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας. Η σωρευτική απώλεια ανταγωνιστικότητας που υπέστη η ελληνική οικονομία κατά τη περίοδο 2000-2009 ανακτήθηκε σταδιακά. Η άνοδος της ανταγωνιστικότητας επιδρά στην  άνοδο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών πλην καυσίμων. Παρότι η Ελλάδα είναι η χώρα που έχει ανταποκριθεί στον καλύτερο δυνατό βαθμό στις συστάσεις του ΟΟΣΑ για υιοθέτηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, συνεχίζει να κατατάσσεται στη χαμηλότερη θέση τόσο μεταξύ των 28 οικονομικών όσο και μεταξύ όλων των προηγμένων οικονομιών.

Ø  Εξελίξεις και προοπτικές του Ισοζυγίου Πληρωμών: Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε αξιοσημείωτη βελτίωση κατά 3,8 δις ευρώ το 2015 και περίπου ισοσκελίστηκε. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη σημαντική μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών περιορίστηκαν αλλά οι αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν με πολύ ταχύτερο ρυθμό. Τέλος, το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων βελτιώθηκε σχεδόν αντισταθμίζοντας την επιδείνωση του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων. Η βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να συνεχιστεί και το 2016 καθώς ενισχύεται σταδιακά η ζήτηση από τις αγορές των προηγμένων οικονομιών (κυρίως της ζώνης του ευρώ και της ΕΕ γενικότερα) και διατηρούνται τα οφέλη που προέκυψαν από την αποκατάσταση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, καθώς και από την πτώση των τιμών του πετρελαίου και την υποτίμηση του ευρώ. Ωστόσο η επιβράδυνση της μεγέθυνσης στις αναδυόμενες οικονομίες και κυρίως στην Κίνα επιδρά αρνητικά στον όγκο του παγκόσμιου εμπορίου με δυσμενή αποτελέσματα στον τομέα των θαλασσίων μεταφορών. Η περαιτέρω θετική εξέλιξη της εξαγωγικής δραστηριότητας προϋποθέτει τη βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης των επιχειρήσεων και κυρίως την ενίσχυση των επενδύσεων, η οποία θα επιτρέψει τη βελτίωση του εξαγόμενου προϊόντος και την εδραίωση της θέσης των ελληνικών επιχειρήσεων στις ξένες αγορές. Η ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας και της δυναμικής των εξαγωγών είναι αναγκαία ώστε να αντισταθμιστούν οι αυξημένες απαιτήσεις σε εισαγωγές,, που συνδέονται με την αυξημένη οικονομική δραστηριότητα. Η αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης είναι απαραίτητη για την προσέλκυση όχι μόνο εγχώριων αλλά και ξένων επενδύσεων προκειμένου να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο η εξαγωγική επίδοση και επομένως την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.


Ø  Δημοσιονομικές εξελίξεις και προοπτικές:  Το 2015 τα δημοσιονομικά μεγέθη παρουσίασαν μεγάλη διακύμανση λόγω της πολιτικοοικονομικής αβεβαιότητας που επικράτησε στα τέλη του 2014 και εντάθηκε το πρώτο εξάμηνο του έτους  εξαιτίας των παρατεταμένων διαπραγματεύσεων με τους διεθνείς πιστωτές της χώρας. Η αβεβαιότητα κορυφώθηκε τον Ιούλιο του 2015 με τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, την κήρυξη τραπεζικής αργίας και την επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και άρχισε σταδιακά να αποκλιμακώνεται τον Αύγουστο του 2015 με την υπογραφή της Νέας Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης (κοινώς μνημόνιο) και την ψήφιση νέων δημοσιονομικών μέτρων. Αναμφισβήτητα τα τελευταία έξι έτη έχει συντελεστεί πρωτοφανής δημοσιονομική προσαρμογή μέσα από σειρά δημοσιονομικών μέτρων που ήταν ιδιαίτερα επώδυνα για την πραγματική οικονομία και την κοινωνία. Τα έως τώρα δημοσιονομικά επιτεύγματα θα πρέπει να διασφαλιστούν με τη συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα οδηγήσουν την ελληνική οικονομία σε διατηρήσιμη αναπτυξιακή τροχιά και αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους. Έμφαση πρέπει να δοθεί στην ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων, στον εξορθολογισμό του φορολογικού συστήματος και στην αποτελεσματική αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.

Ø  Χρέος γενικής κυβέρνησης: Στον προϋπολογισμό του 2016 εκτιμάται ότι το δημόσιο χρέος το 2015 θα μειωθεί σε 316.503 εκατ.ευρώ, από 317.117 εκατ.ευρώ το 2014. Η εκτίμηση για το χρέος περιλαμβάνει την επιστροφή των ομολόγων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) ύψους 10,9 δις ευρώ. Επίσης συνυπολογίζεται ποσό ύψους 10 δις ευρώ που αφορά εκτίμηση κόστους της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και 700 εκατ.ευρώ για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου