ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΑΦΑΝΕΙΑΣ ΧΩΡΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Η Πηνελόπη παντρεύτηκε τον Οδυσσέα στην όμορφη Ιθάκη. Ένα χρόνο μετά απέκτησαν κι ενα γιο τον Τηλέμαχο. Όταν ο Οδυσσέας έφυγε να πολεμήσει στην Τροία, της είπε να ξαναπαντρευτεί αν δεν γύριζε.
| Ο Οδυσσέας και οι μνηστήρες |
Είκοσι χρόνια τον περίμενε η Πηνελόπη παρόλο που δεν είχε καθόλου ειδήσεις από τον Οδυσσέα και όλοι τον θεωρούσαν νεκρό. Ο πόλεμος της Τροίας είχε τελειώσει προ πολλού και κανένα σημάδι του Οδυσσέα δεν φαινόταν στον ορίζοντα.
Εντωμεταξύ, επειδή ήταν όμορφη και βασίλισσα, 103 μνηστήρες την πλησίασαν για να την παντρευτούν. Ύστερα από πολλή πολιορκία, αναγκάστηκε να ζητήσει από το δικαστήριο την κήρυξη του ανδρός της σε αφάνεια ώστε να μπορέσει να ξαναπαντρευτεί έναν από τους μνηστήρες, τον Ευρύμαχο.
Βγήκε η απόφαση που καθιστούσε τον Οδυσσέα άφαντο και αφού εξομοιώθηκε με πεθαμένο δόθηκε η περιουσία του στο γιο του τον Τηλέμαχο. Την ίδια περίοδο εμφανίστηκε στην πόρτα του παλατιού μια όμορφη κοπέλα η Ναυσικά και διεκδικούσε μερίδιο από την περιουσία του Οδυσσέα ως εκτός γάμου παιδί του.
Ερωτάται:
1. Μπορούσε η Πηνελόπη να ζητήσει ύστερα από 20 χρόνια την κήρυξη του Οδυσσέα ω αφάντου;
2. Όταν επέστρεψε ο Οδυσσέας, η Πηνελόπη του είπε ότι ποτέ της δεν τον ξέχασε και αναγκάστηκε να παντρευτεί τον Ευρύμαχο. Εκείνος διοργάνωσε μια μεγάλη γιορτή και την ξαναπαντρεύτηκε και πάλι. Μπορούσαν να συνάψουν γάμο ο Οδυσσέας και η Πηνελόπη;
3. Η Ναυσικά που εμφανίστηκε από το πουθενά τι δικαιώματα έχει;
4. Ο Τηλέμαχος πούλησε το παλάτι στον καλόπιστο Νέστωρ γιατί χρειαζόταν χρήματα. Μπορεί ο Οδυσσέας να ζητήσει πίσω το παλάτι από τον Νέστωρ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
1. Σύμφωνα με την ΑΚ 40 παρ. 2 και 41 του Αστικού Κώδικα για να κηρυχθεί κάποιος σε αφάνεια θα πρέπει να απουσιάζει χωρίς ειδήσεις πολύ καιρό και συγκεκριμένα πέντε τουλάχιστον έτη από την τελευταία είδηση. Στην προκειμένη περίπτωση, πρόκειται για εξαφάνιση φυσικού προσώπου του οποίου ο θάνατος θεωρείται πολύ πιθανός (πόλεμος) και η Πηνελόπη που κίνησε την διαδικασία της κήρυξης σε αφάνεια 20 χρόνια μετά είχε το δικαίωμα να το πράξει.
2. Σύμφωνα με την ΑΚ 1354 εμποδίζεται η σύναψη γάμου πριν λυθεί ή ακυρωθεί αμετάκλητα ο γάμος που υπάρχει. Με την ΑΚ 1440 προκύπτει ότι ο γάμος σε περίπτωση αφάνειας δε λύεται αυτοδικαίως αλλά αποτελεί λόγο διαζυγίου. Κατά την κρατούσα αντίληψη η αγωγή διαζυγίου στρέφεται κατά του αφάντου και επιδίδεται σε αυτόν ως αγνώστου διαμονής, σαν να ήταν ζωντανός. Άρα η σύζυγος μπορεί να ξαναπαντρευτεί αν ζητήσει από το δικαστήριο την κήρυξη της αφάνειας του άλλου και εφόσον εκδοθεί η σχετική απόφαση, μπορεί να ζητήσει τη λύση του γάμου. Εν προκειμένω, η Πηνελόπη εξομοίωσε τον άφαντο Οδυσσέα με πεθαμένο και σύναψε νέο γάμο με τον Ευρύμαχο. Με την επανεμφάνιση του Οδυσσέα (ΑΚ 50) δεν αναβιώνει ο γάμος του με την Πηνελόπη (ΑΚ 1440) οπότε για να ξαναπαντρευτούν θα πρέπει η Πηνελόπη να κινήσει τη διαδικασία του διαζυγίου με τον Ευρύμαχο. Αν δεν το πράξει ο γάμος της αυτός θεωρείται άκυρος και συντρέχει η περίπτωση της διγαμίας, όπως προκύπτει από τον συνδυασμό των ΑΚ 1354 και 1372 παρ. 1.
3. Σύμφωνα με το άρθρο 49 του Αστικού Κώδικα οι κληρονόμοι της περιουσίας του αφάντου έχουν υποχρέωση να δώσουν ασφάλεια για την ενδεχόμενη απόδοση της περιουσίας σε επικρατέστερους δικαιούχους ή στον άφαντο. Στην προκειμένη περίπτωση επικρατέστερος δικαιούχος είναι η Ναυσικά το εκτός γάμου τέκνο του Οδυσσέα, που μόλις αποδειχτεί ότι είναι γνήσιο τέκνο του έχει δικαίωμα στην περιουσία του αφάντου. Το δικαστήριο που κηρύττει την αφάνεια, υποχρεώνει τους κληρονόμους να δώσουν ασφάλεια για δέκα χρόνια. Από το πρακτικό προκύπτει ότι η χρονική αυτή περίοδος δεν είχε περάσει και συνεπώς, η Ναυσικά έχει δικαίωμα στην περιουσία του Οδυσσέα.
4. Σύμφωνα με το άρθρο 49 ΑΚ ο Οδυσσέας έχει καταρχήν δικαίωμα στην ασφάλεια που παρακρατήθηκε σε περίπτωση επανεμφάνισής του. Όσον αφορά το παλάτι που πουλήθηκε στον καλόπιστο Νέστωρ δεν μπορεί να το αξιώσει πίσω καθώς ο Νέστωρ προστατεύεται από το νόμο (ΚωδΠολΔικ 779) μπορεί όμως ο Οδυσσέας να στραφεί κατά του γιου του Τηλέμαχου και να αξιώσει αποζημίωση το ποσό της πώλησης.
1. Σύμφωνα με την ΑΚ 40 παρ. 2 και 41 του Αστικού Κώδικα για να κηρυχθεί κάποιος σε αφάνεια θα πρέπει να απουσιάζει χωρίς ειδήσεις πολύ καιρό και συγκεκριμένα πέντε τουλάχιστον έτη από την τελευταία είδηση. Στην προκειμένη περίπτωση, πρόκειται για εξαφάνιση φυσικού προσώπου του οποίου ο θάνατος θεωρείται πολύ πιθανός (πόλεμος) και η Πηνελόπη που κίνησε την διαδικασία της κήρυξης σε αφάνεια 20 χρόνια μετά είχε το δικαίωμα να το πράξει.
2. Σύμφωνα με την ΑΚ 1354 εμποδίζεται η σύναψη γάμου πριν λυθεί ή ακυρωθεί αμετάκλητα ο γάμος που υπάρχει. Με την ΑΚ 1440 προκύπτει ότι ο γάμος σε περίπτωση αφάνειας δε λύεται αυτοδικαίως αλλά αποτελεί λόγο διαζυγίου. Κατά την κρατούσα αντίληψη η αγωγή διαζυγίου στρέφεται κατά του αφάντου και επιδίδεται σε αυτόν ως αγνώστου διαμονής, σαν να ήταν ζωντανός. Άρα η σύζυγος μπορεί να ξαναπαντρευτεί αν ζητήσει από το δικαστήριο την κήρυξη της αφάνειας του άλλου και εφόσον εκδοθεί η σχετική απόφαση, μπορεί να ζητήσει τη λύση του γάμου. Εν προκειμένω, η Πηνελόπη εξομοίωσε τον άφαντο Οδυσσέα με πεθαμένο και σύναψε νέο γάμο με τον Ευρύμαχο. Με την επανεμφάνιση του Οδυσσέα (ΑΚ 50) δεν αναβιώνει ο γάμος του με την Πηνελόπη (ΑΚ 1440) οπότε για να ξαναπαντρευτούν θα πρέπει η Πηνελόπη να κινήσει τη διαδικασία του διαζυγίου με τον Ευρύμαχο. Αν δεν το πράξει ο γάμος της αυτός θεωρείται άκυρος και συντρέχει η περίπτωση της διγαμίας, όπως προκύπτει από τον συνδυασμό των ΑΚ 1354 και 1372 παρ. 1.
3. Σύμφωνα με το άρθρο 49 του Αστικού Κώδικα οι κληρονόμοι της περιουσίας του αφάντου έχουν υποχρέωση να δώσουν ασφάλεια για την ενδεχόμενη απόδοση της περιουσίας σε επικρατέστερους δικαιούχους ή στον άφαντο. Στην προκειμένη περίπτωση επικρατέστερος δικαιούχος είναι η Ναυσικά το εκτός γάμου τέκνο του Οδυσσέα, που μόλις αποδειχτεί ότι είναι γνήσιο τέκνο του έχει δικαίωμα στην περιουσία του αφάντου. Το δικαστήριο που κηρύττει την αφάνεια, υποχρεώνει τους κληρονόμους να δώσουν ασφάλεια για δέκα χρόνια. Από το πρακτικό προκύπτει ότι η χρονική αυτή περίοδος δεν είχε περάσει και συνεπώς, η Ναυσικά έχει δικαίωμα στην περιουσία του Οδυσσέα.
4. Σύμφωνα με το άρθρο 49 ΑΚ ο Οδυσσέας έχει καταρχήν δικαίωμα στην ασφάλεια που παρακρατήθηκε σε περίπτωση επανεμφάνισής του. Όσον αφορά το παλάτι που πουλήθηκε στον καλόπιστο Νέστωρ δεν μπορεί να το αξιώσει πίσω καθώς ο Νέστωρ προστατεύεται από το νόμο (ΚωδΠολΔικ 779) μπορεί όμως ο Οδυσσέας να στραφεί κατά του γιου του Τηλέμαχου και να αξιώσει αποζημίωση το ποσό της πώλησης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου