ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
Τα νομικά πρόσωπα έχουν εξισωθεί με τα φυσικά πρόσωπα δίνοντας τους ικανότητα δικαίου δηλ είναι υποκείμενα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και όχι τα πρόσωπα που το απαρτίζουν ή το διοικούν
Η ικανότητα δικαίου των νομικού προσώπου δεν φτάνει μέχρι του σημείου να μπορεί το νομικό πρόσωπο να μετέχει σε έννομες σχέσεις που προϋποθέτουν την ιδιότητα φυσικού προσώπου Άρθρο 62 ΑΚ πχ νομικό πρόσωπο δεν μπορεί να υιοθετείται ούτε να κληρονομείται
II. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
1. Νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου
Ιδρύονται με πράξη του κράτους κυρίως με Νόμο για να ασκήσουν δημόσια εξουσία. Ρυθμίζονται κατά βάση από τους ιδρυτικούς τους νόμους . Είναι πχ Δήμοι ,Κοινότητες , ΟΓΑ, ΙΚΑ , ΑΕΙ, ΤΕΙ
2. Νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου
Ιδρύονται από ιδιώτες επιδιώκοντας ιδιωτικούς σκοπούς και διέπονται από κανόνες του Ιδιωτικού δικαίου. Διακρίνονται σε:
Νομικά Πρόσωπα Αστικού δικαίου (σωματείο ,ίδρυμα, επιτροπή εράνων, αστική εταιρεία που έχει αποκτήσει νομική προσωπικότητα ) και σε
Νομικά Πρόσωπα Εμπορικού δικαίου (ομόρρυθμη εταιρεία Ο.Ε, Ετερόρρυθμοι εταιρεία Ε.Ε , εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης ΕΠΕ, Ανώνυμη εταιρεία ΑΕ, Συνεταιρισμός)
3. Νομικά Πρόσωπα μικτής φύσης ή διφυούς χαρακτήρα
Ανήκουν τα Νομικά Πρόσωπα που έχουν μορφή ΝΠΙΔ, ιδρύονται όμως από το κράτος για εξυπηρέτηση δημόσιου συμφέροντος , δηλ είναι ΝΠ που παράλληλα με την ιδιωτική τους δραστηριότητα : είτε τους έχει ανατεθεί να ασκούν διοίκηση (τράπεζα Ελλάδας εκδίδει τραπεζογραμμάτια διαχειρίζεται επίσημα συναλλαγματικά αποθέματα και ασκεί προληπτική εποπτεία στα πιστωτικά ιδρύματα –αγροτική τράπεζα διαχειρίζεται χρηματικά ποσά και ταυτόχρονα έχει την εποπτεία και τον έλεγχο των γεωργικών συνεταιρισμών ) είτε αποτελούν στην ουσία δημόσιες επιχειρήσεις (ΔΕΗ-ΟΤΕ-ΕΡΤ)
Αυτά τα νομικά πρόσωπα επειδή διέπονται από κανόνες ιδιωτικού δικαίου αλλά και πω κανόνες δημόσιου δικαίου ονομάζονται ΝΠ μικτής φύσης ή ΝΠ διφυούς χαρακτήρα
III. ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
A. Γενικές διατάξεις Αστικού Κώδικα που διέπουν τα νομικά πρόσωπα Αστικού δικαίου:
1. Σύσταση νομικού προσώπου
Για την σύσταση κάθε νομικού προσώπου σύμφωνα με τον νόμο Άρθρο 63 ΑΚ απαιτείται :
-συστατική ή ιδρυτική πράξη δηλ πράξη που περιέχει την θέληση των προσώπων για την ίδρυση του και
-καταστατικό ή οργανισμός δηλ πράξη που έχει τους όρους λειτουργίας και διοίκησης του Ν.Π
-τόσο για την συστατική ή ιδρυτική πράξη όσο και για το καταστατικό ή οργανισμός απαιτείται Έγγραφο Άρθρο 63 ΑΚ
2. Ικανότητα νομικού προσώπου
-Ικανότητα δικαίου : το δίκαιο αναγνωρίζει στο νομικό πρόσωπο ικανότητα δικαίου εξομοιώνοντας το με φυσικό πρόσωπο χωρίς όμως την ικανότητα έννομων σχέσεων που προϋποθέτουν ιδιότητα φυσικού προσώπου Άρθρο 62 ΑΚ πχ να υιοθετηθεί ή να κληρονομηθεί
-ικανότητα για δικαιοπραξία : το νομικό πρόσωπο εκτός από ικανότητα δικαίου έχει και δική του βούληση που την εκδηλώνει μετά όργανα που το διοικούν , κατά συνέπεια το ΝΠ έχει ικανότητα για δικαιοπραξία που την ασκεί με τα όργανα του
-ικανότητα για αδικοπραξία: το νομικό πρόσωπο ευθύνεται για τις παράνομες πράξεις των οργάνων του , κατά συνέπεια το ΝΠ έχει ικανότητα για αδικοπραξία
3. Επωνυμία και έδρα νομικού προσώπου
Όπως το φυσικό έτσι και το ΝΠ έχει ένα όνομα .Το όνομα του φυσικού προσώπου λέγεται Επωνυμία. Αντίστοιχη της κατοικίας του φυσικού προσώπου είναι η έδρα που ΝΠ. έδρα του ΝΠ είναι ο τόπος που λειτουργεί η διοίκηση του Άρθρο 64 ΑΚ
4. Διοίκηση νομικού προσώπου
Η διοίκηση νομικού προσώπου που αποτελείται από 1 ή περισσότερα άτομα αφενός φροντίζει για την διεκπεραιώσει των υποθέσεων του και αφετέρου αντιπροσωπεύει δικαστικά το ΝΠ δηλ ενώπιον δικαστηρίου και εξώδικα καταρτίζοντας ως όργανο του ΝΠ όλες τις δικαιοπραξίες του ΝΠ με τους τρίτους.
Αν διοίκηση είναι πολυμελές όργανο τότε οι αποφάσεις της αν δεν ορίζεται κάτι άλλο (σε συστατική ή ιδρυτική πράξη ή στο καταστατικό ή οργανισμό του ΝΠ) λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων 51% Άρθρο 65ΑΚ
5. Δικαιοπραξίες νομικού προσώπου
Το νομικό πρόσωπο έχει την ικανότητα για δικαιοπραξία . αυτή η βούληση του ΝΠ εκδηλώνεται με τη διοίκηση του Νπ που είναι όργανο του.
Άρα οι δικαιοπραξίες που επιχειρεί η διοίκηση μέσα στα όρια εξουσία της, υποχρεώνουν το ΝΠ σε δικαιώματα και υποχρεώσεις (υπέρ και σε βάρος του ΝΠ,) Άρθρο 70ΑΚ
Για να δημιουργηθεί ευθύνη του ΝΠ , από τις δικαιοπραξίες του οργάνου που το διοικεί , πρέπει το όργανο να δηκαιοπράκτες αφενός με την ιδιότητα του αυτή δηλ στο όνομα και για λογαριασμό του ΝΠ και αφετέρου μέσα στα όρια της εξουσίας του (εξουσία αυτή προσδιορίζεται από τη συστατική ή ιδρυτική πράξη ή από το κατάστικτο ή τον οργανισμό του ΝΠ) . Ο προσδιορισμός αυτός ισχύει και για τους τρίτους Άρθρο 70ΑΚ
Πχ 1. αν ΕΣ μισθώνει ή αγοράζει κτίριο για στέγαση γραφείου ΝΠ και η σύμβαση καταρτίζεται μεταξύ του ΕΣ και του ιδιοκτήτη ακινητου, και δεν πληρώσει το ΕΣ τότε γίνεται αγωγή κατά του ΝΠ και όχι κατά συγκεκριμένων προσώπων που αποτελούν το ΕΣ
Πχ 2. αν το ΕΣ του ΝΠ προσλάβει υπάλληλο και δεν τον πληρώσει η αγωγή που θα κάνει ο υπάλληλος θα στραφεί κατά του ΝΠ και όχι κατά των προσώπων του ΕΣ που τον προσέλαβαν
6. Ευθύνη νομικού προσώπου από παράνομες πράξεις των οργάνων του
Το νομικό πρόσωπο έχει ευθύνη για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του εφόσον συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις :
Α: Η πράξη ή η παράλειψη του οργάνου του ΝΠ να δημιουργεί υποχρέωση για αποζημίωση
Β: Η πράξη ή η παράλειψη να προέχετε από όργανο που αντιπροσωπεύει το ΝΠ (πχ στο σωματείο όργανα εκείνα που η θέση τους προβλέπεται και προσδιορίζεται απευθείας από την συστατική πράξη ‘η το καταστατικό )
Γ: Η πράξη ή η παράλειψη του παραπάνω οργάνου να έγινε κατά την εκτέλεση του καθηκόντων που του είχαν ανατεθεί Άρθρο 71.1ΑΚ
Παράλληλα με το υπαίτιο ΝΠ ευθύνεται και το υπαίτιο πρόσωπο εις ολόκληρων Άρθρο 71.1ΑΚ
(πχ σωματείου ανέθεσε στο νόμιμο εκπρόσωπο του για την οίκον ενίσχυση του σωματείου. αυτός προβάλλοντας διαφορετικούς σκοπούς ατού σωματείου εξαπάτησε κάποιον και του απέσπασε χρήματα, όταν το κατάλαβε ο δωρητής έκανε αγωγή και ζήτησε τα χρήματα του πίσω από το ίδιο το σωματείο ,αλλά και από τον εκπροσωπώ του σωματείου που του ανατέθηκαν αυτά τα καθήκοντα εις ολόκληρων και για 1 φορά θα αποζημιωθεί )
7. Προστασία νομικού προσώπου
Τα Άρθρα 57-60 ΑΚ αν και αναφέρονται στην προστασία προσώπων είναι για προστασία φυσικών προσώπων εντούτοις χρησιμοποιούνται και για την προστασία νομικών προσώπων. Η προστασία νομικού προσώπου προστατεύεται όπως και το φυσικό πρόσωπο στο όνομα του δηλ την Επωνυμία του καθώς και εν γένει στην προσωπικότητα του που περιλαμβάνει την καλή του φήμη , την πίστη και τα υπόλοιπα αγαθά που συγκροτούν την προσωπικότητα αρκεί βέβαια να μην πρόκειται για αγαθά που η προστασία του προϋποθέτει την ιδιότητα του ανθρώπου. Αν προσβάλλονται τα παραπάνω αγαθά του το ΝΠ δικαιούται αποκατάσταση της ηθικής του βλάβη
8. Τέλος νομικού προσώπου
i.Διάλυση νομικού προσώπου
Η διάλυση νομικού προσώπου επιφέρει λήξη της δραστηριότητα του , το τέλος του όμως δηλ η εξαφάνιση του επέρχεται με την περάτωση της εκκαθάρισης
Την διάλυση του νπ επιφέρουν ορισμένοι λόγοι που ορίζονται στον ΑΚ και διαφέρουν ανάλογα με το είδος του ΝΠ.
ii.Εκκαθάριση νομικού προσώπου
Εκκαθάριση νομικού προσώπου είναι η κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτοδικαίως το ΝΠ μετά την διάλυση του και κατά την οποία τακτοποιούνται οι περιουσιακέ του σχέσεις δηλ διαπιστώνονται τα χρέη του και ικανοποιούνται κατά το δυνατό από το προϊών της ρευστοποίησης
Όσο διαρκεί η εκκαθάριση το ΝΠ λογίζεται πως υπάρχει αλλά μόνο για τις ανάγκες της εκκαθάρισης , όχι για άλλη δράση άρθρο 72 ΑΚ.
Η περιούσια που έμεινε μετά την εκκαθάριση ,αν ούτε ο νόμος ούτε συστατική ή ιδρυτική πράξη ή το καταστατικό ή ο οργανισμός του ΝΠ δεν προέβλεψε και δεν αποφάσισε σχετικά το αρμόδιο όργανο του , περιέρχεται στο δημόσιο άρθρο 77 ΑΚ.
IV. ΣΩΜΑΤΕΙΟ
1. Έννοια
σωματείο είναι ένωση 20 τουλάχιστον προσώπων που επιδιώκει σκοπό μη κερδοσκοπικό Άρθρο 78ΑΚ.
Μη κερδοσκοπικός σκοπός δεν είναι μόνο ο ιδεολογικός δηλ καλλιτεχνικός, πνευματικός , φιλανθρωπικός αλλά και ο οικονομικός δηλ επαγγελματικά σωματεία με σκοπό την προστασία και προαγωγή των οικονομικών ή επαγγελματικών συμφερόντων των μελών τους (πχ. επαγγελματικά σωματεία εργαζόμενων και σωματεία εργοδοτών)
2. Προϋπόθεσης σύστασης
Για να αποκτήσει η ένωση των 20 τουλάχιστον προσώπων που επιδιώκει μη κερδοσκοπικό σκοπό ,προσωπικότητα να γίνει δηλ υποκείμενο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων απαιτούνται τα εξής:
i. Συστατική πράξη
Είναι η συμφωνία μεταξύ των 20 τουλάχιστον προσώπων για την ίδρυση του σωματείου
καταρτίζεται εγγράφως Άρθρο 63ΑΚ και υπογράφεται από τα πρόσωπα που αποφάσισαν την ίδρυση του σωματείου (ιδρυτικά μέλη ).
ii. Καταστατικό
Στο καταστατικό που συντάσσεται επίσης εγγράφως καθορίζονται η Επωνυμία, η έδρα , ο σκοπός του σωματείου , οι όροι λειτουργίας του κτλ Άρθρο 80ΑΚ
iii. Αίτηση στο δικαστήριο
Οι ιδρυτές ή η προσωρινή διοίκηση του σωματείου υποβάλλουν αίτηση στο Μονομελές πρωτοδικείο της περιφέρειας στην οποία το σωματείο θα έχει την έδρα του για να αρχίσει η διαδικασία για την έγγραφη του σωματείου στο βιβλίο σωματείου
Στην αίτηση επισυνάπτονται η συστατική πράξη ,Έγγραφο με τα ονόματα των μελών της διοίκησης ,και το καταστατικό με τις υπογραφές των μελών και με χρονολογία Άρθρο 79ΑΚ
iv. Δικαστική απόφαση
πρέπει να εκδοθεί απόφαση Μον πρωτοδικείου που να δέχεται αίτηση και να διατάσει αφενός την δημοσίευση στον τύπο περίληψης καταστατικού με τα ουσιώδη στοιχεία του και αφετέρου την έγγραφη του σωματείο στο βιβλίο σωματείων Άρθρο 81ΑΚ.
Το δικαστήριο εκδίδει την απόφαση του αφού πρώτα εξακριβώσει ότι τηρήθηκαν οι όροι που απαιτεί ο νόμος για την σύσταση του σωματείου και ο σκοπός του να μην είναι παράνομος ή ανήθικος . το δικαστήριο προβαίνει σε έλεγχο νομιμότητας. Ο έλεγχος σκοπιμότητας αποκλείεται γιατί αντίκειται στο συνταγματικό δικαίωμα του συνεταιρίζεστε
v. Έγγραφη του σωματείου στο βιβλίο σωματείων
Η έγγραφη του σωματείου στο βιβλίο σωματείων γίνεται στο πρωτοδικείο μόλις η δικαστική απόφαση γίνει τελεσίδικη και με την έγγραφη το σωματείο αποκτά νομική προσωπικότητα δηλ αρχίζει να υπάρχει ως νομικό πρόσωπο Άρθρο 83Αk
3. Οργάνωση κι λειτουργία σωματείου αναγκαία όργανα του σωματείου είναι Α&Β:
Η συνέλευση των μελών αποτελεί το ανώτατο όργανο του σωματείο και ασχολείται με υποθέσεις που δεν υπάγονται σε αλλά όργανα , αλλά και έχει την εποπτεία και τον έλεγχο των οργάνων της διοίκησης και μπορεί να τα παύει οποτεδήποτε. Το καταστατικό προβλέπει τις αρμοδιότητες της συνέλευσης και τον τρόπο λειτουργίας της. Αρμοδιότητες της συνέλευσης αν το καταστατικό δεν ορίζει διαφορετικά είναι η εκλογή διοίκησης απόφαση για είσοδο ή αποβολή μέλους, τροποποίηση καταστατικού, διάλυση σωματείου 93ΑΚ
iii. Αλλά όργανα σωματείου
Άλλα όργανα του σωματείου όπως πχ εξελεγκτική επιτροπή, πειθαρχικό συμβούλιο είναι δυνατόν να προβλέπονται από το καταστατικό
4. Δικαιώματα και υποχρεώσεις μελών του σωματείου
Όλα τα μέλη του σωματείου έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις Άρθρο 89ΑΚ. Ιδιαίτερα δικαιώματα απονέμονται ή αφαιρούνται είτε αν προβλέπεται από το καταστατικό είτε αν υπάρχει συναίνεση όλων των μελών. Η ιδιότητα μέλους αν δεν προβλέπεται από το καταστατικό δεν επιδέχεται αντιπροσώπευση ,δεν μεταβιβάζεται ούτε κληρονομείται Άρθρο 91ΑΚ
5. Παύση ιδιότητας μέλους του σωματείου
Η ιδιότητα του μέλους παύει στις εξής περιπτώσεις:
Α) με την αποχώρηση του μέλους Άρθρο 87ΑΚ
Β) με την αποβολή του μέλους που ορίζονται από το καταστατικό για ορισμένα παραπτώματα ή για περιπτώσεις σοβαρών παραβάσεων σωματειακών υποχρεώσεων αναξιοπρεπούς συμπεριφοράς και το αποφάσισε η συνέλευση των μελών του σωματείου Άρθρο 88.1ΑΚ
Γ) με τον θάνατο του μέλους
Δ) αυτοδικαίως εξαιτίας διάφορων ειδικών λόγων που αναφέρονται στο καταστατικό πχ. Αλλαγή επαγγέλματος, αλλαγή κατοικίας
Ε) με την διάλυση του σωματείου
6. Διάλυση του σωματείου
Το σωματείο διαλύεται στις εξής περιπτώσεις:
Α) αυτοδικαίως δηλ δεν απαιτείται ούτε απόφαση συνέλευσης μελών ούτε δικαστική απόφαση στις εξής περιπτώσεις: α) όταν προβλέπεται από το καταστατικό πχ όταν περάσει χρονικό όριο για τον οποίο συστάθηκε 1 σωματείο Άρθρο 104.1ΑΚ –β) όταν τα μέλη του σωματείου μείνουν λιγότερα από 10 μέλη Άρθρο 104.2ΑΚ
Β) με απόφαση της συνέλευσης των μελών που λαμβάνεται με ειδική απαρτία και αυξημένη πλειοψηφία (συνδυασμός Άρθρων 103 + 99 ΑΚ)
Γ) με τελεσίδικη απόφαση του Μον Πρωτοδικείου μετά από αίτηση της διοίκησης του σωματείου ή του 1/5 των μελών του ή της εποπτεύουσας αρχής στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος πχ εκπλήρωση του σκοπού, επιδίωξη σκοπού διαφορετικού από τον αρχικό βάσει καταστατικού Άρθρο 105 ΑΚ
Η περιούσια του σωματείου που διαλύθηκε διατίθεται όπως ορίζει ο νόμος ή το καταστατικό ή η συστατική πράξη ή όπως αποφάσισε το αρμόδιο όργανο πχ ότι θα περιέλθει σε άλλο σωματείο που επιδιώκει τον ίδιο ή παρεμφερή σκοπό , αν δε ορίζεται με τους παραπάνω τρόπους τότε πάει στο δημόσιο που έχει υποχρέωση να εκπληρώσει τον σκοπό του σωματείου με την περιούσια αυτή Άρθρο 77ΑΚ .Η περιούσια δεν διανέμεται ποτέ στα μέλη του Άρθρο 106 ΑΚ. Μετά την διάλυση ακολουθεί η εκκαθάριση στην οποία εφαρμόζονται οι γενικές διατάξεις εκκαθάρισης των ΝΠ
V. ΙΔΡΥΜΑ
1. Έννοια
Ίδρυμα είναι μια περιούσια που ορίσθηκε για να εξυπηρετηθεί ορισμένος σκοπός Άρθρο 108ΑΚ
Πχ ο Α διαθέτει με δικαιοπραξία εν ζωή μέρος της περιούσια του για νοσοκομειακή μονάδα στον τόπο του, ο Α διαθέτει με διαθήκη την περιούσια του για την δημιουργία ιδρύματος χορήγησης υποτροφιών σε φοιτητές για μετεκπαίδευση στο εξωτερικό
2. Προϋποθέσεις σύστασης για να αποκτήσει το Ίδρυμα προσωπικότητα απαιτούνται τα εξής:
i. Ιδρυτική πράξη
Ιδρυτική πράξη μπορεί να είναι είτε δικαιοπραξία εν ζωή που πρέπει όμως να γίνει με συμβολαιογραφικό έγγραφο είτε με διαθήκη Άρθρο 109 ΑΚ. πρέπει να καθορίζεται ο σκοπός ιδρύματος και η περιούσια που αφιερώνεται Άρθρο 110.1 ΑΚ
ii. Οργανισμός
Με τον Οργανισμό του ιδρύματος καθορίζονται η επωνυμία , έδρα και οι όροι λειτουργίας και διοίκησης του ιδρύματος . Ο οργανισμός μπορεί να περιέχεται στην Ιδρυτική πράξη, ενδεχομένως όμως να ορίζεται και με το προεδρικό διάταγμα που εγκρίνει το Ίδρυμα. 110.2ΑΚ
iii. προεδρικό διάταγμα
Απαιτείται έκδοση προεδρικού διατάγματος που να εγκρίνει την σύσταση του ιδρύματος. Η έκδοση προεδρικού διατάγματος προκαλείται από την αρμοδία αρχή 112ΑΚ Μετά από έλεγχο της νομιμότητας και της σκοπιμότητας δημιουργίας του ιδρύματος. αρμοδία αρχή αν Ίδρυμα έχει κοινωφελή σκοπό είναι το Υπ Οικονομικών και το κατά περίπτωση αρμόδιο Υπουργείο (πχ για υποτροφίες Υπ Οίο και Υπ Παιδείας). Το Ίδρυμα αποκτά νομική προσωπικότητα μόλις δημοσιευτεί το προεδρικό διάταγμα που εγκρίνει την ίδρυση του στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης 108ΑΚ
3. Οργάνωση κι λειτουργία ιδρύματος
Η λειτουργία του ιδρύματος γίνεται σύμφωνα με τον Οργανισμό του και τις γενικές διατάξεις του αστικού κώδικα περί ΝΠ. Σε περίπτωση που ο σκοπός είναι απραγματοποίητος μπορεί να δοθεί σε αυτό άλλος παραπλήσιος σκοπός σύμφωνα με την πιθανότερη θέληση του ιδρυτή του 120ΑΚ.(πχ Ίδρυμα με σκοπό την αρωγή για θύματα πόλεμου του 1913 και έχουν εκλείψει μπορεί με την θέληση του ιδρυτή του να βοηθήσει τα θύματα του.
4. Διάλυση του ιδρύματος γίνεται στις εξής περιπτώσεις:
Α) αυτοδικαίως στις περιπτώσεις που ορίζει η Ιδρυτική πράξη ή ο οργανισμός του 117ΑΚ
Β) με προεδρικό διάταγμα στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος πχ εκπλήρωση του σκοπού του , παρέκκλιση από τον σκοπό του , παράνομη λειτουργία του 118ΑΚ,
VI. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΑΝΩΝ
1. Έννοια
Είναι μια επιτροπή που αποτελείται από 5 τουλάχιστον πρόσωπα που έχουν σκοπό να συγκεντρώσουν με εράνους , γιορτές ,η αλλά παρόμοια μέσα , χρήματα ή αλλά αντικείμενα για εξυπηρετήσει ορισμένου δημόσιου ή κοινωφελούς σκοπού 122ΑΚ
2. Προϋποθέσεις σύστασης για να αποκτήσει η επιτροπή προσωπικότητα απαιτούνται τα εξής:
A. Συστατική πράξη
Είναι η συμφωνία μεταξύ των 5 τουλάχιστον προσώπων για την ίδρυση της επιτροπής εράνου 63 & 122 ΑΚ
B. Προεδρικό διάταγμα
Απαιτείται έκδοση προεδρικού διατάγματος που να εγκρίνει την σύσταση της επιτροπής εράνου. Η έκδοση προεδρικού διατάγματος προκαλείται από Υπ Υγείας Μετά από έλεγχο της νομιμότητας και της σκοπιμότητας . Στο προεδρικό διάταγμα περιέχεται ο οργανισμός της επιτροπής εράνων και ο καθορισμός της έδρας της του έργου της καθώς και το χρονικό διάστημα για την περάτωση του έργου της. Η επιτροπή εράνου αποκτά νομική προσωπικότητα μόλις δημοσιευτεί το προεδρικό διάταγμα που εγκρίνει την σύσταση της στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης
3. Διάλυση επιτροπής εράνων γίνεται στις εξής περιπτώσεις:
Α) αυτοδικαίως μόλις περάσει άχρονος που τάχθηκε για να περάτωση το έργο της ή όταν περατωθεί το έργο της 124ΑΚ
Β) με προεδρικό διάταγμα στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος πχ μη εκπλήρωση του σκοπού του , παρέκκλιση από τον σκοπό του , παράνομη λειτουργία του 125ΑΚ
VII. ΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
1. Έννοια
Αστική είναι η σύμβαση με την οποία 2 ή περισσότερα πρόσωπα αναλαμβάνουν αμοιβαία την υποχρέωση να επιδιώξουν με κοινές εισφορές κοινό σκοπό , ιδίως οικονομικό 741ΑΚ
2. Προϋποθέσεις απόκτησης νομικής προσωπικότητας
Αστική εταιρεία δεν είναι Νομικό πρόσωπο , αν όμως επιδιώκει οικονομικό σκοπό μπορεί να αποκτήσει νομική προσωπικότητα εφόσον τηρηθούν οι όροι της δημοσιότητας που τάσι ο νόμος για τις Ομόρρυθμες Εμπορικές Εταιρείες 784ΑΚ. Οι όροι αυτοί είναι οι εξής :
Α) καταχώρηση περίληψης εταιρικής σύμβασης που καταρτίζεται εγγράφως σε ειδικό βιβλίο που τηρείται από τον γραμματέα του Πρωτοδικείου της περιφέρειας στην οποία εδρεύει η εταιρεία
Β) τοιχοκόλληση της περίληψης επί 3 μήνες στο ακροατήριο του δικαστηρίου (δημόσιο χώρο Πρωτοδικείου) προσιτό στο κοινό
Την Αστική εταιρεία πρέπει να την διακρίνουμε από τις Εμπορικές Εταιρείες που επιδιώκουν εμπορικό σκοπό και ρυθμίζονται από τις διατάξεις του εμπορικού δικαίου.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Δημήτριος Παπαστερίου: Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, τεύχη Ια & Ιβ
Κωνσταντίνος Παναγόπουλος: Εισαγωγή στην επιστήμη του δικαίου
ΠΗΓΗ: http://dimitriosmoridis.wordpress.com/about/
I. ΕΝΝΟΙΑ
Ενώσεις προσώπων που επιδιώκουν ορισμένο σκοπό ‘η σύνολα περιούσιας που έχουν ταχθεί για ορισμένο σκοπό, τηρώντας τους όρους του Νόμου , αυτοτελή προσωπικότητα (νομική) δηλ είναι υποκείμενα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων-Τα νομικά πρόσωπα έχουν εξισωθεί με τα φυσικά πρόσωπα δίνοντας τους ικανότητα δικαίου δηλ είναι υποκείμενα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και όχι τα πρόσωπα που το απαρτίζουν ή το διοικούν
Η ικανότητα δικαίου των νομικού προσώπου δεν φτάνει μέχρι του σημείου να μπορεί το νομικό πρόσωπο να μετέχει σε έννομες σχέσεις που προϋποθέτουν την ιδιότητα φυσικού προσώπου Άρθρο 62 ΑΚ πχ νομικό πρόσωπο δεν μπορεί να υιοθετείται ούτε να κληρονομείται
II. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
1. Νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου
Ιδρύονται με πράξη του κράτους κυρίως με Νόμο για να ασκήσουν δημόσια εξουσία. Ρυθμίζονται κατά βάση από τους ιδρυτικούς τους νόμους . Είναι πχ Δήμοι ,Κοινότητες , ΟΓΑ, ΙΚΑ , ΑΕΙ, ΤΕΙ
2. Νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου
Ιδρύονται από ιδιώτες επιδιώκοντας ιδιωτικούς σκοπούς και διέπονται από κανόνες του Ιδιωτικού δικαίου. Διακρίνονται σε:
Νομικά Πρόσωπα Αστικού δικαίου (σωματείο ,ίδρυμα, επιτροπή εράνων, αστική εταιρεία που έχει αποκτήσει νομική προσωπικότητα ) και σε
Νομικά Πρόσωπα Εμπορικού δικαίου (ομόρρυθμη εταιρεία Ο.Ε, Ετερόρρυθμοι εταιρεία Ε.Ε , εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης ΕΠΕ, Ανώνυμη εταιρεία ΑΕ, Συνεταιρισμός)
3. Νομικά Πρόσωπα μικτής φύσης ή διφυούς χαρακτήρα
Ανήκουν τα Νομικά Πρόσωπα που έχουν μορφή ΝΠΙΔ, ιδρύονται όμως από το κράτος για εξυπηρέτηση δημόσιου συμφέροντος , δηλ είναι ΝΠ που παράλληλα με την ιδιωτική τους δραστηριότητα : είτε τους έχει ανατεθεί να ασκούν διοίκηση (τράπεζα Ελλάδας εκδίδει τραπεζογραμμάτια διαχειρίζεται επίσημα συναλλαγματικά αποθέματα και ασκεί προληπτική εποπτεία στα πιστωτικά ιδρύματα –αγροτική τράπεζα διαχειρίζεται χρηματικά ποσά και ταυτόχρονα έχει την εποπτεία και τον έλεγχο των γεωργικών συνεταιρισμών ) είτε αποτελούν στην ουσία δημόσιες επιχειρήσεις (ΔΕΗ-ΟΤΕ-ΕΡΤ)
Αυτά τα νομικά πρόσωπα επειδή διέπονται από κανόνες ιδιωτικού δικαίου αλλά και πω κανόνες δημόσιου δικαίου ονομάζονται ΝΠ μικτής φύσης ή ΝΠ διφυούς χαρακτήρα
III. ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
A. Γενικές διατάξεις Αστικού Κώδικα που διέπουν τα νομικά πρόσωπα Αστικού δικαίου:
1. Σύσταση νομικού προσώπου
Για την σύσταση κάθε νομικού προσώπου σύμφωνα με τον νόμο Άρθρο 63 ΑΚ απαιτείται :
-συστατική ή ιδρυτική πράξη δηλ πράξη που περιέχει την θέληση των προσώπων για την ίδρυση του και
-καταστατικό ή οργανισμός δηλ πράξη που έχει τους όρους λειτουργίας και διοίκησης του Ν.Π
-τόσο για την συστατική ή ιδρυτική πράξη όσο και για το καταστατικό ή οργανισμός απαιτείται Έγγραφο Άρθρο 63 ΑΚ
2. Ικανότητα νομικού προσώπου
-Ικανότητα δικαίου : το δίκαιο αναγνωρίζει στο νομικό πρόσωπο ικανότητα δικαίου εξομοιώνοντας το με φυσικό πρόσωπο χωρίς όμως την ικανότητα έννομων σχέσεων που προϋποθέτουν ιδιότητα φυσικού προσώπου Άρθρο 62 ΑΚ πχ να υιοθετηθεί ή να κληρονομηθεί
-ικανότητα για δικαιοπραξία : το νομικό πρόσωπο εκτός από ικανότητα δικαίου έχει και δική του βούληση που την εκδηλώνει μετά όργανα που το διοικούν , κατά συνέπεια το ΝΠ έχει ικανότητα για δικαιοπραξία που την ασκεί με τα όργανα του
-ικανότητα για αδικοπραξία: το νομικό πρόσωπο ευθύνεται για τις παράνομες πράξεις των οργάνων του , κατά συνέπεια το ΝΠ έχει ικανότητα για αδικοπραξία
3. Επωνυμία και έδρα νομικού προσώπου
Όπως το φυσικό έτσι και το ΝΠ έχει ένα όνομα .Το όνομα του φυσικού προσώπου λέγεται Επωνυμία. Αντίστοιχη της κατοικίας του φυσικού προσώπου είναι η έδρα που ΝΠ. έδρα του ΝΠ είναι ο τόπος που λειτουργεί η διοίκηση του Άρθρο 64 ΑΚ
4. Διοίκηση νομικού προσώπου
Η διοίκηση νομικού προσώπου που αποτελείται από 1 ή περισσότερα άτομα αφενός φροντίζει για την διεκπεραιώσει των υποθέσεων του και αφετέρου αντιπροσωπεύει δικαστικά το ΝΠ δηλ ενώπιον δικαστηρίου και εξώδικα καταρτίζοντας ως όργανο του ΝΠ όλες τις δικαιοπραξίες του ΝΠ με τους τρίτους.
Αν διοίκηση είναι πολυμελές όργανο τότε οι αποφάσεις της αν δεν ορίζεται κάτι άλλο (σε συστατική ή ιδρυτική πράξη ή στο καταστατικό ή οργανισμό του ΝΠ) λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων 51% Άρθρο 65ΑΚ
5. Δικαιοπραξίες νομικού προσώπου
Το νομικό πρόσωπο έχει την ικανότητα για δικαιοπραξία . αυτή η βούληση του ΝΠ εκδηλώνεται με τη διοίκηση του Νπ που είναι όργανο του.
Άρα οι δικαιοπραξίες που επιχειρεί η διοίκηση μέσα στα όρια εξουσία της, υποχρεώνουν το ΝΠ σε δικαιώματα και υποχρεώσεις (υπέρ και σε βάρος του ΝΠ,) Άρθρο 70ΑΚ
Για να δημιουργηθεί ευθύνη του ΝΠ , από τις δικαιοπραξίες του οργάνου που το διοικεί , πρέπει το όργανο να δηκαιοπράκτες αφενός με την ιδιότητα του αυτή δηλ στο όνομα και για λογαριασμό του ΝΠ και αφετέρου μέσα στα όρια της εξουσίας του (εξουσία αυτή προσδιορίζεται από τη συστατική ή ιδρυτική πράξη ή από το κατάστικτο ή τον οργανισμό του ΝΠ) . Ο προσδιορισμός αυτός ισχύει και για τους τρίτους Άρθρο 70ΑΚ
Πχ 1. αν ΕΣ μισθώνει ή αγοράζει κτίριο για στέγαση γραφείου ΝΠ και η σύμβαση καταρτίζεται μεταξύ του ΕΣ και του ιδιοκτήτη ακινητου, και δεν πληρώσει το ΕΣ τότε γίνεται αγωγή κατά του ΝΠ και όχι κατά συγκεκριμένων προσώπων που αποτελούν το ΕΣ
Πχ 2. αν το ΕΣ του ΝΠ προσλάβει υπάλληλο και δεν τον πληρώσει η αγωγή που θα κάνει ο υπάλληλος θα στραφεί κατά του ΝΠ και όχι κατά των προσώπων του ΕΣ που τον προσέλαβαν
6. Ευθύνη νομικού προσώπου από παράνομες πράξεις των οργάνων του
Το νομικό πρόσωπο έχει ευθύνη για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του εφόσον συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις :
Α: Η πράξη ή η παράλειψη του οργάνου του ΝΠ να δημιουργεί υποχρέωση για αποζημίωση
Β: Η πράξη ή η παράλειψη να προέχετε από όργανο που αντιπροσωπεύει το ΝΠ (πχ στο σωματείο όργανα εκείνα που η θέση τους προβλέπεται και προσδιορίζεται απευθείας από την συστατική πράξη ‘η το καταστατικό )
Γ: Η πράξη ή η παράλειψη του παραπάνω οργάνου να έγινε κατά την εκτέλεση του καθηκόντων που του είχαν ανατεθεί Άρθρο 71.1ΑΚ
Παράλληλα με το υπαίτιο ΝΠ ευθύνεται και το υπαίτιο πρόσωπο εις ολόκληρων Άρθρο 71.1ΑΚ
(πχ σωματείου ανέθεσε στο νόμιμο εκπρόσωπο του για την οίκον ενίσχυση του σωματείου. αυτός προβάλλοντας διαφορετικούς σκοπούς ατού σωματείου εξαπάτησε κάποιον και του απέσπασε χρήματα, όταν το κατάλαβε ο δωρητής έκανε αγωγή και ζήτησε τα χρήματα του πίσω από το ίδιο το σωματείο ,αλλά και από τον εκπροσωπώ του σωματείου που του ανατέθηκαν αυτά τα καθήκοντα εις ολόκληρων και για 1 φορά θα αποζημιωθεί )
7. Προστασία νομικού προσώπου
Τα Άρθρα 57-60 ΑΚ αν και αναφέρονται στην προστασία προσώπων είναι για προστασία φυσικών προσώπων εντούτοις χρησιμοποιούνται και για την προστασία νομικών προσώπων. Η προστασία νομικού προσώπου προστατεύεται όπως και το φυσικό πρόσωπο στο όνομα του δηλ την Επωνυμία του καθώς και εν γένει στην προσωπικότητα του που περιλαμβάνει την καλή του φήμη , την πίστη και τα υπόλοιπα αγαθά που συγκροτούν την προσωπικότητα αρκεί βέβαια να μην πρόκειται για αγαθά που η προστασία του προϋποθέτει την ιδιότητα του ανθρώπου. Αν προσβάλλονται τα παραπάνω αγαθά του το ΝΠ δικαιούται αποκατάσταση της ηθικής του βλάβη
8. Τέλος νομικού προσώπου
i.Διάλυση νομικού προσώπου
Η διάλυση νομικού προσώπου επιφέρει λήξη της δραστηριότητα του , το τέλος του όμως δηλ η εξαφάνιση του επέρχεται με την περάτωση της εκκαθάρισης
Την διάλυση του νπ επιφέρουν ορισμένοι λόγοι που ορίζονται στον ΑΚ και διαφέρουν ανάλογα με το είδος του ΝΠ.
ii.Εκκαθάριση νομικού προσώπου
Εκκαθάριση νομικού προσώπου είναι η κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτοδικαίως το ΝΠ μετά την διάλυση του και κατά την οποία τακτοποιούνται οι περιουσιακέ του σχέσεις δηλ διαπιστώνονται τα χρέη του και ικανοποιούνται κατά το δυνατό από το προϊών της ρευστοποίησης
Όσο διαρκεί η εκκαθάριση το ΝΠ λογίζεται πως υπάρχει αλλά μόνο για τις ανάγκες της εκκαθάρισης , όχι για άλλη δράση άρθρο 72 ΑΚ.
Η περιούσια που έμεινε μετά την εκκαθάριση ,αν ούτε ο νόμος ούτε συστατική ή ιδρυτική πράξη ή το καταστατικό ή ο οργανισμός του ΝΠ δεν προέβλεψε και δεν αποφάσισε σχετικά το αρμόδιο όργανο του , περιέρχεται στο δημόσιο άρθρο 77 ΑΚ.
IV. ΣΩΜΑΤΕΙΟ
1. Έννοια
σωματείο είναι ένωση 20 τουλάχιστον προσώπων που επιδιώκει σκοπό μη κερδοσκοπικό Άρθρο 78ΑΚ.
Μη κερδοσκοπικός σκοπός δεν είναι μόνο ο ιδεολογικός δηλ καλλιτεχνικός, πνευματικός , φιλανθρωπικός αλλά και ο οικονομικός δηλ επαγγελματικά σωματεία με σκοπό την προστασία και προαγωγή των οικονομικών ή επαγγελματικών συμφερόντων των μελών τους (πχ. επαγγελματικά σωματεία εργαζόμενων και σωματεία εργοδοτών)
2. Προϋπόθεσης σύστασης
Για να αποκτήσει η ένωση των 20 τουλάχιστον προσώπων που επιδιώκει μη κερδοσκοπικό σκοπό ,προσωπικότητα να γίνει δηλ υποκείμενο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων απαιτούνται τα εξής:
i. Συστατική πράξη
Είναι η συμφωνία μεταξύ των 20 τουλάχιστον προσώπων για την ίδρυση του σωματείου
καταρτίζεται εγγράφως Άρθρο 63ΑΚ και υπογράφεται από τα πρόσωπα που αποφάσισαν την ίδρυση του σωματείου (ιδρυτικά μέλη ).
ii. Καταστατικό
Στο καταστατικό που συντάσσεται επίσης εγγράφως καθορίζονται η Επωνυμία, η έδρα , ο σκοπός του σωματείου , οι όροι λειτουργίας του κτλ Άρθρο 80ΑΚ
iii. Αίτηση στο δικαστήριο
Οι ιδρυτές ή η προσωρινή διοίκηση του σωματείου υποβάλλουν αίτηση στο Μονομελές πρωτοδικείο της περιφέρειας στην οποία το σωματείο θα έχει την έδρα του για να αρχίσει η διαδικασία για την έγγραφη του σωματείου στο βιβλίο σωματείου
Στην αίτηση επισυνάπτονται η συστατική πράξη ,Έγγραφο με τα ονόματα των μελών της διοίκησης ,και το καταστατικό με τις υπογραφές των μελών και με χρονολογία Άρθρο 79ΑΚ
iv. Δικαστική απόφαση
πρέπει να εκδοθεί απόφαση Μον πρωτοδικείου που να δέχεται αίτηση και να διατάσει αφενός την δημοσίευση στον τύπο περίληψης καταστατικού με τα ουσιώδη στοιχεία του και αφετέρου την έγγραφη του σωματείο στο βιβλίο σωματείων Άρθρο 81ΑΚ.
Το δικαστήριο εκδίδει την απόφαση του αφού πρώτα εξακριβώσει ότι τηρήθηκαν οι όροι που απαιτεί ο νόμος για την σύσταση του σωματείου και ο σκοπός του να μην είναι παράνομος ή ανήθικος . το δικαστήριο προβαίνει σε έλεγχο νομιμότητας. Ο έλεγχος σκοπιμότητας αποκλείεται γιατί αντίκειται στο συνταγματικό δικαίωμα του συνεταιρίζεστε
v. Έγγραφη του σωματείου στο βιβλίο σωματείων
Η έγγραφη του σωματείου στο βιβλίο σωματείων γίνεται στο πρωτοδικείο μόλις η δικαστική απόφαση γίνει τελεσίδικη και με την έγγραφη το σωματείο αποκτά νομική προσωπικότητα δηλ αρχίζει να υπάρχει ως νομικό πρόσωπο Άρθρο 83Αk
3. Οργάνωση κι λειτουργία σωματείου αναγκαία όργανα του σωματείου είναι Α&Β:
i. Διοίκηση
Η διοίκηση μπορεί να είναι μονομελής ή πολυμελής (ΔΣ) και είναι το εκτελεστικό όργανο του σωματείο που φροντίζει για τις υποθέσεις του εκπροσωπώντας το δικαστικά ή εξώδικα (πχ αν σωματείο θέλει να νοικιάσει γραφεία το μισθωτήριο θα το υπογράψει το ΔΣ ή ο πρόεδρος του ΔΣ αν το προβλέπει έτσι το καταστατικό = εξώδικη εκπροσώπηση ενώ αν δεν καταβάλει το σωματείο τα μισθώματα και του κάνουν αγωγή στο δικαστήριο θα πάει το ΔΣ ή ο πρόεδρος του ΔΣ αν το προβλέπει έτσι το καταστατικό = Δικαστική εκπροσώπηση) ii. ΣυνέλευσηΗ συνέλευση των μελών αποτελεί το ανώτατο όργανο του σωματείο και ασχολείται με υποθέσεις που δεν υπάγονται σε αλλά όργανα , αλλά και έχει την εποπτεία και τον έλεγχο των οργάνων της διοίκησης και μπορεί να τα παύει οποτεδήποτε. Το καταστατικό προβλέπει τις αρμοδιότητες της συνέλευσης και τον τρόπο λειτουργίας της. Αρμοδιότητες της συνέλευσης αν το καταστατικό δεν ορίζει διαφορετικά είναι η εκλογή διοίκησης απόφαση για είσοδο ή αποβολή μέλους, τροποποίηση καταστατικού, διάλυση σωματείου 93ΑΚ
iii. Αλλά όργανα σωματείου
Άλλα όργανα του σωματείου όπως πχ εξελεγκτική επιτροπή, πειθαρχικό συμβούλιο είναι δυνατόν να προβλέπονται από το καταστατικό
4. Δικαιώματα και υποχρεώσεις μελών του σωματείου
Όλα τα μέλη του σωματείου έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις Άρθρο 89ΑΚ. Ιδιαίτερα δικαιώματα απονέμονται ή αφαιρούνται είτε αν προβλέπεται από το καταστατικό είτε αν υπάρχει συναίνεση όλων των μελών. Η ιδιότητα μέλους αν δεν προβλέπεται από το καταστατικό δεν επιδέχεται αντιπροσώπευση ,δεν μεταβιβάζεται ούτε κληρονομείται Άρθρο 91ΑΚ
5. Παύση ιδιότητας μέλους του σωματείου
Η ιδιότητα του μέλους παύει στις εξής περιπτώσεις:
Α) με την αποχώρηση του μέλους Άρθρο 87ΑΚ
Β) με την αποβολή του μέλους που ορίζονται από το καταστατικό για ορισμένα παραπτώματα ή για περιπτώσεις σοβαρών παραβάσεων σωματειακών υποχρεώσεων αναξιοπρεπούς συμπεριφοράς και το αποφάσισε η συνέλευση των μελών του σωματείου Άρθρο 88.1ΑΚ
Γ) με τον θάνατο του μέλους
Δ) αυτοδικαίως εξαιτίας διάφορων ειδικών λόγων που αναφέρονται στο καταστατικό πχ. Αλλαγή επαγγέλματος, αλλαγή κατοικίας
Ε) με την διάλυση του σωματείου
6. Διάλυση του σωματείου
Το σωματείο διαλύεται στις εξής περιπτώσεις:
Α) αυτοδικαίως δηλ δεν απαιτείται ούτε απόφαση συνέλευσης μελών ούτε δικαστική απόφαση στις εξής περιπτώσεις: α) όταν προβλέπεται από το καταστατικό πχ όταν περάσει χρονικό όριο για τον οποίο συστάθηκε 1 σωματείο Άρθρο 104.1ΑΚ –β) όταν τα μέλη του σωματείου μείνουν λιγότερα από 10 μέλη Άρθρο 104.2ΑΚ
Β) με απόφαση της συνέλευσης των μελών που λαμβάνεται με ειδική απαρτία και αυξημένη πλειοψηφία (συνδυασμός Άρθρων 103 + 99 ΑΚ)
Γ) με τελεσίδικη απόφαση του Μον Πρωτοδικείου μετά από αίτηση της διοίκησης του σωματείου ή του 1/5 των μελών του ή της εποπτεύουσας αρχής στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος πχ εκπλήρωση του σκοπού, επιδίωξη σκοπού διαφορετικού από τον αρχικό βάσει καταστατικού Άρθρο 105 ΑΚ
Η περιούσια του σωματείου που διαλύθηκε διατίθεται όπως ορίζει ο νόμος ή το καταστατικό ή η συστατική πράξη ή όπως αποφάσισε το αρμόδιο όργανο πχ ότι θα περιέλθει σε άλλο σωματείο που επιδιώκει τον ίδιο ή παρεμφερή σκοπό , αν δε ορίζεται με τους παραπάνω τρόπους τότε πάει στο δημόσιο που έχει υποχρέωση να εκπληρώσει τον σκοπό του σωματείου με την περιούσια αυτή Άρθρο 77ΑΚ .Η περιούσια δεν διανέμεται ποτέ στα μέλη του Άρθρο 106 ΑΚ. Μετά την διάλυση ακολουθεί η εκκαθάριση στην οποία εφαρμόζονται οι γενικές διατάξεις εκκαθάρισης των ΝΠ
V. ΙΔΡΥΜΑ
1. Έννοια
Ίδρυμα είναι μια περιούσια που ορίσθηκε για να εξυπηρετηθεί ορισμένος σκοπός Άρθρο 108ΑΚ
Πχ ο Α διαθέτει με δικαιοπραξία εν ζωή μέρος της περιούσια του για νοσοκομειακή μονάδα στον τόπο του, ο Α διαθέτει με διαθήκη την περιούσια του για την δημιουργία ιδρύματος χορήγησης υποτροφιών σε φοιτητές για μετεκπαίδευση στο εξωτερικό
2. Προϋποθέσεις σύστασης για να αποκτήσει το Ίδρυμα προσωπικότητα απαιτούνται τα εξής:
i. Ιδρυτική πράξη
Ιδρυτική πράξη μπορεί να είναι είτε δικαιοπραξία εν ζωή που πρέπει όμως να γίνει με συμβολαιογραφικό έγγραφο είτε με διαθήκη Άρθρο 109 ΑΚ. πρέπει να καθορίζεται ο σκοπός ιδρύματος και η περιούσια που αφιερώνεται Άρθρο 110.1 ΑΚ
ii. Οργανισμός
Με τον Οργανισμό του ιδρύματος καθορίζονται η επωνυμία , έδρα και οι όροι λειτουργίας και διοίκησης του ιδρύματος . Ο οργανισμός μπορεί να περιέχεται στην Ιδρυτική πράξη, ενδεχομένως όμως να ορίζεται και με το προεδρικό διάταγμα που εγκρίνει το Ίδρυμα. 110.2ΑΚ
iii. προεδρικό διάταγμα
Απαιτείται έκδοση προεδρικού διατάγματος που να εγκρίνει την σύσταση του ιδρύματος. Η έκδοση προεδρικού διατάγματος προκαλείται από την αρμοδία αρχή 112ΑΚ Μετά από έλεγχο της νομιμότητας και της σκοπιμότητας δημιουργίας του ιδρύματος. αρμοδία αρχή αν Ίδρυμα έχει κοινωφελή σκοπό είναι το Υπ Οικονομικών και το κατά περίπτωση αρμόδιο Υπουργείο (πχ για υποτροφίες Υπ Οίο και Υπ Παιδείας). Το Ίδρυμα αποκτά νομική προσωπικότητα μόλις δημοσιευτεί το προεδρικό διάταγμα που εγκρίνει την ίδρυση του στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης 108ΑΚ
3. Οργάνωση κι λειτουργία ιδρύματος
Η λειτουργία του ιδρύματος γίνεται σύμφωνα με τον Οργανισμό του και τις γενικές διατάξεις του αστικού κώδικα περί ΝΠ. Σε περίπτωση που ο σκοπός είναι απραγματοποίητος μπορεί να δοθεί σε αυτό άλλος παραπλήσιος σκοπός σύμφωνα με την πιθανότερη θέληση του ιδρυτή του 120ΑΚ.(πχ Ίδρυμα με σκοπό την αρωγή για θύματα πόλεμου του 1913 και έχουν εκλείψει μπορεί με την θέληση του ιδρυτή του να βοηθήσει τα θύματα του.
4. Διάλυση του ιδρύματος γίνεται στις εξής περιπτώσεις:
Α) αυτοδικαίως στις περιπτώσεις που ορίζει η Ιδρυτική πράξη ή ο οργανισμός του 117ΑΚ
Β) με προεδρικό διάταγμα στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος πχ εκπλήρωση του σκοπού του , παρέκκλιση από τον σκοπό του , παράνομη λειτουργία του 118ΑΚ,
VI. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΑΝΩΝ
1. Έννοια
Είναι μια επιτροπή που αποτελείται από 5 τουλάχιστον πρόσωπα που έχουν σκοπό να συγκεντρώσουν με εράνους , γιορτές ,η αλλά παρόμοια μέσα , χρήματα ή αλλά αντικείμενα για εξυπηρετήσει ορισμένου δημόσιου ή κοινωφελούς σκοπού 122ΑΚ
2. Προϋποθέσεις σύστασης για να αποκτήσει η επιτροπή προσωπικότητα απαιτούνται τα εξής:
A. Συστατική πράξη
Είναι η συμφωνία μεταξύ των 5 τουλάχιστον προσώπων για την ίδρυση της επιτροπής εράνου 63 & 122 ΑΚ
B. Προεδρικό διάταγμα
Απαιτείται έκδοση προεδρικού διατάγματος που να εγκρίνει την σύσταση της επιτροπής εράνου. Η έκδοση προεδρικού διατάγματος προκαλείται από Υπ Υγείας Μετά από έλεγχο της νομιμότητας και της σκοπιμότητας . Στο προεδρικό διάταγμα περιέχεται ο οργανισμός της επιτροπής εράνων και ο καθορισμός της έδρας της του έργου της καθώς και το χρονικό διάστημα για την περάτωση του έργου της. Η επιτροπή εράνου αποκτά νομική προσωπικότητα μόλις δημοσιευτεί το προεδρικό διάταγμα που εγκρίνει την σύσταση της στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης
3. Διάλυση επιτροπής εράνων γίνεται στις εξής περιπτώσεις:
Α) αυτοδικαίως μόλις περάσει άχρονος που τάχθηκε για να περάτωση το έργο της ή όταν περατωθεί το έργο της 124ΑΚ
Β) με προεδρικό διάταγμα στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος πχ μη εκπλήρωση του σκοπού του , παρέκκλιση από τον σκοπό του , παράνομη λειτουργία του 125ΑΚ
VII. ΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
1. Έννοια
Αστική είναι η σύμβαση με την οποία 2 ή περισσότερα πρόσωπα αναλαμβάνουν αμοιβαία την υποχρέωση να επιδιώξουν με κοινές εισφορές κοινό σκοπό , ιδίως οικονομικό 741ΑΚ
2. Προϋποθέσεις απόκτησης νομικής προσωπικότητας
Αστική εταιρεία δεν είναι Νομικό πρόσωπο , αν όμως επιδιώκει οικονομικό σκοπό μπορεί να αποκτήσει νομική προσωπικότητα εφόσον τηρηθούν οι όροι της δημοσιότητας που τάσι ο νόμος για τις Ομόρρυθμες Εμπορικές Εταιρείες 784ΑΚ. Οι όροι αυτοί είναι οι εξής :
Α) καταχώρηση περίληψης εταιρικής σύμβασης που καταρτίζεται εγγράφως σε ειδικό βιβλίο που τηρείται από τον γραμματέα του Πρωτοδικείου της περιφέρειας στην οποία εδρεύει η εταιρεία
Β) τοιχοκόλληση της περίληψης επί 3 μήνες στο ακροατήριο του δικαστηρίου (δημόσιο χώρο Πρωτοδικείου) προσιτό στο κοινό
Την Αστική εταιρεία πρέπει να την διακρίνουμε από τις Εμπορικές Εταιρείες που επιδιώκουν εμπορικό σκοπό και ρυθμίζονται από τις διατάξεις του εμπορικού δικαίου.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Δημήτριος Παπαστερίου: Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, τεύχη Ια & Ιβ
Κωνσταντίνος Παναγόπουλος: Εισαγωγή στην επιστήμη του δικαίου
ΠΗΓΗ: http://dimitriosmoridis.wordpress.com/about/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου