Το Σύνταγμα 1975 είναι προϊόν μιας σύνθετης διαδικασίας μέσα από την οποία οργανώθηκε και ασκήθηκε η πρωτογενής και νομικά αδέσμευτη συντακτική εξουσία.
Αφετηρία αυτής της διαδικασίας ήταν η κατάρρευση του δικτατορικού καθεστώτος και ο σχηματισμός της Κυβέρνησης του Κ. Καραμανλή στις 24 Ιουλίου 1974 και τέρμα η θέση σε ισχύ του Συντάγματος της 11ης Ιουνίου 1975, με το ψηφισμα της Ε Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων.
Η διαδικασία αυτή μπορεί να διαιρεθεί σε τρεις αλλεπάλληλες και αλληλένδετες φάσεις:
Α ΦΑΣΗ: Περιλαμβάνει το σχηματισμό (στις 24/7/1974) της Κυβέρνησης του Κ. Καραμανλή, που έμεινε γνωστή ως Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας ή Κυβέρνηση των 70 ημερών. Παρά το γεγονός ότι συγκέντρωνε την ευρύτερη δυνατή αποδοχή, κοινωνική και πολιτική, δεν έπαυε να είναι μία de facto κυβέρνηση που ασκούσε το σύνολο της κρατικής εξουσίας και βεβαίως την πρωτογενή συντακτική εξουσία, χωρίς νομικές δεσμεύσεις. Στην άσκηση της κρατικής εξουσίας συνέπραττε τότε, αλλά μόνο τυπικά (ασκώντας μόνο ονομαστικές αρμοδιότητες) ο στρατηγός Φ. Γκιζίκης ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας. ΕΠρόκειτο για κατάλοιπο του δικτατορικού καθεστώτος που συμβόλιζε τον μεταβατικό χαρακτήρα της περιόδου εκείνης.
Η Κυβέρνηση αυτή άσκησε την συντακτική εξουσία εκδίδοντας και δημοσιεύοντας στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως 8 Συντακτικές Πράξεις για ποικίλα θέματα, κατά βάση συνταγματικού περιεχομένου. Η πιο βασική ήταν η λεγόμενη "καταστατική" ΣΠ της 1/1-8-1974, με την οποία επανήλθε σε ισχύ το Σ 1952, με εξαίρεση τις διατάξεις για το status και τις αρμοδιότητες του ΠτΔ, και στο οποίο προστέθηκαν και ορισμένες νεοτερικές διατάξεις όπως πχ αυτή που εισήγαγε ρητά το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης ενώπιον των διοικητικών αρχών.
Η ίδια κυβέρνηση άσκησε και την (κοινή) νομοθετική εξουσία εκδίδοντας νομοθετικά διατάγματα και διαμόρφωσε ένα προσωρινό αλλά αρκετά πλήρες νομικό πλαίσιο, αυτοδεσμευόμενη συνεχώς και δημιουργώντας τις τυπικές και τις ουσιαστικές προϋποθέσεις που απαιτούνται για να θεμελιωθεί ένα κράτος δικαίου.
Η σταδακή αυτή νομική αυτοδέσμευση της πρωτογενούς συντακτικής εξουσίας ήταν το κύριο χαρακτηριστικό όλης της διαδικασίας που οδήγησε στο Σύνταγμα του 1975.
Β ΦΑΣΗ: Περιλάμβανε δύο βασικές εκδηλώσεις της λαϊκης ετυμηγορίας:
(α) Τις πρώτες ελεύθερες γενικές βουλευτικές εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974, την διενέργεια των οποίων προέβλεπε η καταστατική ΣΠ της 1/1-8-1974 και από τις οποίες αναδείχτηκε η "Εθνική Αντιπροσωπεία" δηλαδή η Βουλή των Ελλήνων, η οποία στη συνέχεια προσέλαβε με δική της πρωτοβουλία "Ε Αναθεωρητική Βουλή".
(β) Το δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974 ως προς την αβασίλευτη ή βασιλευόμενη μορφή του πολιτεύματος, το αποτέλεσμα του οποίου οριστικοποίησε την αβασίλευτη μορφή του πολιτεύματος. Το δημοψήφισμα αυτό προκηρύχθηκε με την ΣΠ της 3/4-10-1974 "περί προσφυγής εις την λαικήν ετυμηγορίαν προς ολοκλήρωσιν της δημοκρατικής νομιμότητας". Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ενσωματώθηκε στο Σύνταγμα του 1975 και μάλιστα στον σκληρό πυρήνα των μη υποκειμένων σε αναθεώρηση διατάξεων.
Γ ΦΑΣΗ: Περιλάμβανε την προπαρασκευή του νέου Συντάγματος από την εθνική αντιπροσωπεία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου