Το θέμα που κληρώθηκε ήταν:
Τα είδη των προεδρικών διαταγμάτων.
Συνοπτική ενδεικτική απάντηση:
Τα Προεδρικά Διατάγματα (Π.Δ.) αποτελούν πράξεις της εκτελεστικής λειτουργίας με ιδιαίτερη θεσμική βαρύτητα. Εκδίδονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κατόπιν πρότασης του αρμόδιου Υπουργού, και βρίσκονται στην κορυφή της ιεραρχίας των κανονιστικών διοικητικών πράξεων. Η σημασία τους έγκειται στο γεγονός ότι μπορούν είτε να θεσπίζουν κανόνες δικαίου γενικής ισχύος, είτε να ρυθμίζουν ατομικές διοικητικές υποθέσεις που αφορούν ειδικές κατηγορίες αξιωματούχων. Στο ελληνικό δίκαιο τα Π.Δ. διακρίνονται σε διάφορα είδη, ανάλογα με το περιεχόμενό τους και τη νομική εξουσιοδότηση βάσει της οποίας εκδίδονται.
Η πρώτη και σημαντικότερη κατηγορία αφορά τα κανονιστικά Προεδρικά Διατάγματα, τα οποία περιλαμβάνουν γενικούς και αφηρημένους κανόνες δικαίου. Εκδίδονται κατ’ εφαρμογή της αρμοδιότητας της εκτελεστικής εξουσίας να εξειδικεύει τον νόμο και να ρυθμίζει ζητήματα οργάνωσης και λειτουργίας της διοίκησης. Συχνά θεσπίζουν διαδικασίες, όρους λειτουργίας υπηρεσιών, καθώς και λεπτομέρειες εφαρμογής νομοθετικών ρυθμίσεων. Υποκατηγορία αυτών αποτελούν τα οργανωτικά Προεδρικά Διατάγματα, τα οποία ρυθμίζουν αποκλειστικά την εσωτερική διάρθρωση δημοσίων υπηρεσιών, τη σύσταση, συγχώνευση, κατάργηση ή αναδιάρθρωση οργανικών μονάδων. Απαιτούν πάντοτε ειδική νομοθετική εξουσιοδότηση, όπως προβλέπει το άρθρο 43 §2 του Συντάγματος.
Μία δεύτερη κατηγορία είναι τα ατομικά Προεδρικά Διατάγματα, μέσω των οποίων ο Πρόεδρος διορίζει, παύει ή μεταβάλλει την υπηρεσιακή κατάσταση συγκεκριμένων προσώπων. Τέτοια Π.Δ. εκδίδονται κατά κανόνα για δικαστικούς λειτουργούς, ανώτερους στρατιωτικούς και μέλη ανεξάρτητων αρχών, και συνοδεύονται από αποφάσεις αρμόδιων συλλογικών οργάνων (όπως τα Ανώτατα Δικαστικά Συμβούλια). Δεν περιέχουν γενικό κανόνα δικαίου, αλλά ρυθμίζουν μία εξατομικευμένη διοικητική πράξη.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι και τα Π.Δ. που αφορούν τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη εκλογών, τα οποία έχουν ατομικό μεν χαρακτήρα, αλλά κρίσιμη συνταγματική λειτουργία. Μέσω αυτών καθορίζεται η ημερομηνία των εκλογών και συγκροτείται η επόμενη Βουλή, γεγονός που επηρεάζει άμεσα την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος.
Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία έκδοσης, τα περισσότερα Προεδρικά Διατάγματα υπόκεινται σε υποχρεωτικό προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από το Συμβούλιο της Επικρατείας, σύμφωνα με το άρθρο 95 του Συντάγματος. Το ΣτΕ εξετάζει αν το προτεινόμενο Π.Δ. είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα και τις διατάξεις του νόμου που εξουσιοδοτεί την έκδοσή του. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν μπορεί να εκδώσει Π.Δ. που δεν έχει υποβληθεί σε αυτή τη διαδικασία επεξεργασίας, γεγονός που επιβάλλει ένα σημαντικό θεσμικό φρένο στην κανονιστική δράση της εκτελεστικής εξουσίας.
Συνολικά, τα Προεδρικά Διατάγματα αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία δράσης της διοίκησης, με ευρύ φάσμα εφαρμογών. Η ποικιλία των ειδών και η αυστηρή διαδικασία έκδοσης υποδηλώνουν τον θεσμικό τους ρόλο ως πράξεων υψηλής τυπικής ισχύος, οι οποίες διασφαλίζουν την ορθή και συνταγματικά συμβατή εφαρμογή της νομοθεσίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου