ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ (ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΣ ΑΙΤΙΩΔΗΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ)

Ο μηχανοδηγός Μ παίρνει τη στροφή με 80 χλμ αντί της νόμιμης ταχύτητας των 70 χλμ με αποτέλεσμα να εκτροχιαστεί το τρένο και να τραυματιστούν 5 επιβάτες. Εκ των υστέρων αποδεικνύεται ότι οι γραμμές ήταν τόσο φθαρμένες όπου και με 40 χλμ να πήγαινε το τρένο, ο εκτροχιασμός δεν θα μπορούσε να αποφευχθεί.

Ερωτάται:

Υπάρχει αιτιώδης σύνδεσμος;

Απάντηση από βιβλίο Μυλωνόπουλου:

Στην υπό κρίση περίπτωση παρατηρούμε ότι το αποτέλεσμα του εκτροχιασμού δεν προκλήθηκε αιτιωδώς από την αντικειμενικά πλημμελή συμπεριφορά του μηχανοδηγού Μ, η οποία και ήταν πρόσφορη να το προκαλέσει (=πήρε τη στροφή με 80 χλμ αντί της νόμιμης ταχύτητας των 70 χλμ) αλλά θα επέρχετο ακόμη και αν ο Μ είχε φερθεί επιμελώς αφού οι γραμμές ήταν τόσο φθαρμένες όπου και με 70 χλμ να έπαιρνε τη στροφή ο Μ, ο εκτροχιασμός δεν θα αποφεύγετο.

Με άλλα λόγια: όταν το έννομο αγαθό δεν μπορεί να προστατευθεί (=επειδή η προσβολή του είναι αναπόφευκτη) δεν έχει νόημα και να απαιτείται σύννομη συμπεριφορά ως προς αυτό. Για να επιβάλλει η Πολιτεία ποινή στον δράστη πρέπει το αποτέλεσμα να οφείλεται στην αντικειμενική παραβίαση του καθήκοντος επιμελείας.

Κατά συνέπεια, δεν αρκεί αντικειμενικός αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της συμπεριφοράς και του αποτελέσματος, κατά τη θεωρία του ισοδυνάμου των όρων αλλά απαιτείται επιπλέον το αποτέλεσμα να συνιστά πραγμάτωση εκείνου ακριβώς του κινδύνου που έθεσε ο δράστης με την πλημμελή συμπεριφορά του δηλ. του κινδύνου που δεν θα είχε δημιουργηθεί αν είχε συμπεριφερθεί επιμελώς.  Το αποτέλεσμα λοιπόν είναι έργο του δράστη μόνον εφόσον αυτός μπορούσε αντικειμενικά να το αποφύγει.

Επομένως, στην περίπτωση αυτή δεν πληρούται καν η αντικειμενική υπόσταση του εξ αμελείας εγκλήματος. Πρόκειται για τις περιπτώσεις της λεγόμενης νόμιμης εναλλακτικής συμπεριφοράς.