ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΩΝ (ΑΛΥΤΑ ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ) ΣΟΣ ΓΙΑ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

ΘΕΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2000

Η Π πώλησε και μεταβίβασε στην αλλοδαπή Α με δεκαπλάσιο τίμημα από την πραγματική του αξία ένα εργόχειρο, το οποίο αυτή η ίδια είχε κατασκευάσει, εμφανίζοντάς το ως παλαιό παραδοσιακό έργο τέχνης.

Η Α πληροφορήθηκε αργότερα από τρίτους ποια ήταν η πραγματικότητα και επιθυμεί να απαλλαγεί από τις δυσμενείς συνέπειες της σύμβασης που κατάρτισε.

Ερωτάται:

(α) Έχει δικαίωμα η Α να απαλλαγεί από τη δυσμενή για αυτήν σύμβαση με την Π, και, αν ναι, με βάση ποιες διατάξεις και με ποιον τρόπο;

(β) Αν υποτεθεί ότι η Π δεν είχε επιχειρήσει να εμφανίσει στην Α το σύγχρονο εργόχειρο ως παλαιό έργο παραδοσιακής τέχνης, αλλά, εκμεταλλευόμενη την απειρία της αλλοδαπής Α ως προς το σύνηθες τίμημα ενός τέτοιου σύγχρονου εργόχειρου, είχε συνομολογήσει δεκαπλάσιο τίμημα, ποια θα ήταν η απάντησή σας στο παραπάνω (α) ερώτημα;

ΘΕΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2001

Ο Ε εκπρόσωπος του νομικού προσώπου Π σύμφωνα με το καταστατικό του και ενεργώντας υπό την ιδιότητα του αυτή, πείθει τον έμπορο Α ότι το ύφασμα που παράγει το Π έχει ιδιότητα που αυτό στην πραγματικότητα δεν είχε και παρασύρει έτσι τον Α στην αγορά μεγάλης ποσότητας του εν λόγω υφάσματος, το οποίο παραλαμβάνει ο Α.

Ερωτάται:

(α) Ποια είναι η θεμελιώδης διαφορά μεταξύ αφενός της σύμβασης πώλησης του υφάσματος στον Α και αφετέρου της σύμβασης μεταβίβασης της κυριότητας σε αυτό και ποιος είναι ο πωλητής, ο Ε ή το Π;

(β) Μπορεί να αποδεσμευθεί ο Α από τη σύμβαση, αν υποτεθεί ότι λίγο μετά την παραλαβή του εμπορεύματος αντιλαμβάνεται ότι αυτό δεν έχει την ιδιότητα για την ύπαρξη της οποίας τον είχε διαβεβαιώσει ψευδώς ο Ε;

(γ) Ποια θα ήταν η απάντησή σας στο προηγούμενο ερώτημα, αν υποτεθεί ότι ο Α ενεργούσε ως πληρεξούσιος του Β; Διευκρινίστε στην περίπτωση αυτή ποιος θα είχε δικαίωμα να ζητήσει την αποδέσμευση από τη σύμβαση (ο Α ή ο Β);

(δ) Αν υποτεθεί (στο ερώτημα β) ότι ο Α υπέστη περιουσιακή ζημία από τη συμπεριφορά του Ε, θα μπορούσε να τεθεί και θέμα ευθύνης του Π για την αποκατάσταση της ζημιάς του Α;

ΘΕΜΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2001

Ο συλλέκτης έργων τέχνης Σ δίνει εντολή και πληρεξουσιότητα στον Β να αγοράσει από το κατάστημα έργων τέχνης του Ε, τον πίνακα υπ’ αριθμ. 11 του καταλόγου, από τη συλλογή του διάσημου ζωγράφου Ζ.

Ο Β όμως, από παραδρομή, αγοράζει για λογαριασμό του Σ αντί του πίνακα υπ’ αριθμ. 11, τον πίνακα υπ’ αριθμ. 12 του ίδιου ζωγράφου.

Ερωτάται:

(α) Ποια είναι τα συμβαλλόμενα μέρη στην παραπάνω σύμβαση πώλησης;

(β) Είναι έγκυρη η σύμβαση πώληση του πίνακα;

(γ) Μπορεί ενδεχομένως ο Σ να αποδεσμευτεί από την παραπάνω σύμβαση και εάν ναι, με ποιο τρόπο και ποιες περαιτέρω συνέπειες;

ΘΕΜΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2001

Ο Π πωλεί στον Α τον Απρίλιο του 2001 τον Η/Υ του αντί του ποσού των 3.000 ευρώ και συμφωνούν η μεταβίβαση της κυριότητας και η παράδοση του πράγματος να γίνει τον Ιούνιο του 2001.

Στο μεσοδιάστημα όμως ο Π προσβάλλεται από βαριάς μορφής πνευματική νόσο.

Ερωτάται:

(α) Σε ποιες κατηγορίες δικαιοπραξιών εμπίπτουν η πώληση και η μεταβίβαση κυριότητας του Η/Υ (υποσχετικές ή εκποιητικές, ενοχικές ή εμπράγματες, αιτιώδεις ή αναιτιώδεις);

(β) Είναι έγκυρη η σύμβαση της πώλησης;

(γ) Ποια τα δικαιώματα του Α (σε σχέση με τη μεταβίβαση κυριότητας του Η/Υ) στην περίπτωση που ο Π δεν έχει τεθεί και ποια στην περίπτωση που έχει τεθεί υπό πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση;

ΘΕΜΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2001

Ο Ε χωρίς να είναι κύριος του διαμερίσματος α, το εκμισθώνει στον Μ.

Ερωτάται:

(α) Είναι έγκυρη η σύμβαση μίσθωσης παρόλο που ο Ε δεν είναι κύριος του διαμερίσματος α;

(β) Εάν υποτεθεί ότι η σύμβαση μίσθωσης είναι έγκυρη, τι είδους δικαίωμα αποτελεί αυτό που ρητά έχει συμφωνηθεί στην παραπάνω σύμβαση και δίνει τη δυνατότητα στον Ε να αναπροσαρμόσει ετησίως το μίσθωμα κατά ένα εύλογο κατά την κρίση του ποσό και να τροποποιεί μονομερώς τη σύμβαση της μίσθωσης ως προς το ύψος του μισθώματος;

(γ) Αν υποτεθεί ότι λίγο χρόνο μετά τη σύναψη της παραπάνω μίσθωσης εκδίδεται νόμος, με τον οποίο απαγορεύεται  η αναπροσαρμογή όλων ανεξαιρέτως των μισθωμάτων κατοικιών για μια διετία, έχει η νομοθετική αυτή ρύθμιση επίπτωση στην προαναφερθείσα ειδικότερη συμφωνία των Ε και Μ;

ΘΕΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2006

Ο έμπορος Α ανέθεσε στη γραμματέα του Γ να αποστείλει στον προμηθευτή του Π με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (email) μια παραγγελία προμήθειας εμπορεύματος Χ για το οποίο είχε άμεση ανάγκη.

Η Γ αντί να αναγράψει στο ηλεκτρονικό έγγραφο που διαβίβασε στον Π το εμπόρευμα Χ που ζήτησε ο Α ανέγραψε από λάθος της το εμπόρευμα Ψ.

Ο Π, ανταποκρινόμενος άμεσα στην παραγγελία, απέστειλε αμέσως την επόμενη ημέρα από τη λήψη της παραγγελίας το εμπόρευμα Ψ στον Α με τον υπάλληλό του Υ ο οποίος είχε επιφορτιστεί απλώς με τις υλικές ενέργειες για τη μεταφορά του εμπορεύματος από τις αποθήκες του Π στο κατάστημα του Α και με την παράδοση στον Α των συνοδευτικών εγγράφων.

Ο Α αντελήφθη το λάθος της Γ όταν παρέλαβε το εμπόρευμα από τον Π και θέλει να αποδεσμευθεί από τη σύμβαση. Ο Π αρνείται αντιτείνοντας στον Α ότι αυτός (ο Π) συμμορφώθηκε προς ότι του είχε ζητήσει ο Α.

Ερωτάται:

(α) Ενήργησαν οι Γ και Υ ως άμεσοι αντίστοιχα αντιπρόσωποι (κατά την έννοια των άρθρων 211 επ ΑΚ) του Α (η Γ) και του Π (ο Υ); Αιτιολογήστε την απάντησή σας είτε αυτή είναι θετική είτε αρνητική. Αν είναι αρνητική η απάντησή σας στο ερώτημα αυτό διευκρινίστε με τι ιδιότητα ειδικότερα ενήργησαν οι Γ και Υ αντίστοιχα.

(β) Υπό τα δεδομένα που σας δίδονται καταρτίστηκε σύμβαση πώλησης (κατά την έννοια του άρθρου 513 ΑΚ), μεταξύ των προσώπων (του Γ και του Π, του Υ και του Α ή του Α και του Π) και ποιος ο χρόνος σύναψης της σύμβασης αυτής;

(γ) Έχει δικαίωμα να αποδεσμευθεί ο Α από τη σύμβαση πώλησης του εμπορεύματος και αν ναι σε ποια κατηγορία δικαιωμάτων υπάγεται το δικαίωμα του αυτό, πως θα το ασκήσει και με ποιες ενδεχόμενες δυσμενείς για αυτόν συνέπειες;

ΘΕΜΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2006

Ο Π, κύριος ενός διαμερίσματος 100 μ2 στο κέντρο των Αθηνών, συμφωνεί να πωλήσει και να μεταβιβάσει το διαμέρισμα στον Α αντί τιμήματος 200.000 ευρώ. Προς εξοικονόμηση φόρων μεταβιβάσεως, Α και Π συμφώνησαν να αναγραφεί στο συνταχθέν για τη μεταβίβαση του διαμερίσματος έγγραφο το ποσό των 80.000 ευρώ ως τίμημα, αντί του πραγματικού τιμήματος των 200.000 ευρώ.

Ερωτάται:

(α) Πόσες και ποιες δικαιοπραξίες καταρτίστηκαν μεταξύ Π και Α;

(β) Σε ποια από τις ακόλουθες κατηγορίες υπάγονται οι δικαιοπραξίες που καταρτίστηκαν μεταξύ Π και Α (υποσχετική ή εκποιητική, ενοχική ή εμπράγματη) και γιατί;

(γ) Είναι οι δικαιοπραξίες που καταρτίστηκαν μεταξύ Π και Α τυπικές ή άτυπες και, αν είναι τυπικές σε ποιο τύπο υποβάλλονται και με βάση ποιες διατάξεις;

(δ) Επηρεάζει το κύρος των καταρτισθεισών δικαιοπραξιών η μη αναγραφή του πραγματικού τιμήματος στο έγγραφο της μεταβιβάσεως;

ΘΕΜΑ ΙΟΥΛΙΟΥ 2007

Οι Ε και Μ (εκμισθωτής και μισθωτής αντίστοιχα ενός ακινήτου) συμφώνησαν ότι οποιαδήποτε μεταγενέστερη τροποποίηση των όρων της από 1/9/2002 μεταξύ τους σύμβασης μισθώσεως, για την οποία ο νόμος δεν απαιτεί τύπο, θα γίνεται μόνο εγγράφως και ότι χωρίς την τήρηση του έγγραφου αυτού τύπου η τροποποιητική σύμβαση δεν θα έχει καμία ισχύ.

Τον Σεπτέμβριο του 2005 ο Ε ζητεί από τον Μ μεγαλύτερο μίσθωμα, ισχυριζόμενος ότι αυτό αυξήθηκε από 1/9/2005 συνεπεία προφορικής μεταξύ τους μεταγενέστερης συμφωνίας. Ο Μ αρνείται να καταβάλλει στον Ε αυξημένο μίσθωμα, ισχυριζόμενος ότι δεν τον δεσμεύει η προφορική τροποποιητική συμφωνία που επικαλείται ο Ε.

Ερωτάται:

(α) Ποιος από τους δύο έχει δίκιο (ο Ε ή ο Μ);

(β) Αν με τον επίμαχο όρο της αρχικής σύμβασης οριζόταν ότι «κάθε μεταγενέστερη τροποποίηση θα αποδεικνύεται εγγράφως», χωρίς να διευκρινίζεται περαιτέρω με τον εν λόγω όρο ποια θα είναι η συνέπεια της μη τήρησης του έγγραφου τύπου, θα έπρεπε το δικαστήριο, που θα εκαλείτο να λύσει τη διαφορά μεταξύ Ε και Μ, να ερμηνεύσει τον εν λόγω συμβατικό όρο και, αν ναι, με ποια κριτήρια, δυνάμει ποιών διατάξεων;

ΘΕΜΑ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2009

Ο εργολάβος Ε ανέλαβε την ανέγερση πολυκατοικίας σε οικόπεδο του Κ. Ως αμοιβή συμφωνήθηκε η μεταβίβαση στον Ε από τον Κ της κυριότητας επί ορισμένων διαμερισμάτων και καταστημάτων της πολυκατοικίας, τα οποία αναγράφηκαν επακριβώς στο εργολαβικό συμβόλαιο, ή (εναλλακτικά) το τίμημα από την πώληση των εν λόγω διαμερισμάτων και καταστημάτων σε τρίτους ενδιαφερόμενους αγοραστές, τους οποίους θα υπεδείκνυε στον Κ ο Ε, ο οποίος και θα εισέπραττε απευθείας το τίμημα από αυτούς.

Με το ίδιο συμβόλαιο παραχωρήθηκε επίσης από τον Κ στον Ε ανέκκλητη πληρεξουσιότητα να καταρτίζει, μετά την περάτωση του έργου, τις αναφερθείσες πωλήσεις και μεταβιβάσεις προς τους τρίτους ενδιαφερόμενους αγοραστές ο ίδιος ο Ε στο όνομα του Κ.

Παρασχέθηκε μάλιστα από τον Κ στον Ε εξουσία ακόμη και να αυτοσυμβάλλεται για την κτήση από αυτόν τον ίδιο (τον Ε), αν το επιθυμούσε, της κυριότητας κάποιον από τα εν λόγω διαμερίσματα.

Ερωτάται:

(α) Η μεταξύ του Κ και του Ε σύμβαση έργου (την οποία ρυθμίζουν τα άρθρα 681 ΑΚ) είναι σύμβαση ενοχική ή εμπράγματη, υποσχετική ή εκποιητική;

(β) Αν υποτεθεί ότι ο τρίτος ενδιαφερόμενος αγοραστής Α επιθυμεί να συνάψει, όχι οριστική πώληση και μεταβίβαση, αλλά μόνο προσύμφωνο πωλήσεως, υπόκειται αυτό σε ορισμένο τύπο και, αν ναι, σε ποιο τύπο και δυνάμει ποιας διατάξεως του ΑΚ; (Κατά την απάντησή σας στο ερώτημα να λάβετε υπόψη σας και τα άρθρα 369 και 1033 ΑΚ).

(γ) Είναι έγκυροι οι αναφερόμενοι στο θέμα όροι α) για το ανέκκλητο της προς τον Ε πληρεξουσιότητας και β) για το δικαίωμα αυτοσύμβασης που αναγνωρίζεται στον Ε;

ΘΕΜΑ ΙΟΥΛΙΟΥ 2007

Η Γενική Συνέλευση (Γ.Σ.) του σωματείου Σ αποφασίζει τη λήψη δανείου για την αγορά γραφείου του Σ.

Μετά τη λήψη του δανείου το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.), έχοντας αρμοδιότητα από το καταστατικό να προβαίνει σε εκμισθώσεις και αγορές ακινήτων για λογαριασμό του Σ, προέβη στην αγορά γραφείου στην οδό Ακαδημίας, παρά την απόφαση της Γ.Σ. για αγορά γραφείου στην οδό Πανεπιστημίου.

Ερωτάται:

(α) Είναι αρμόδια για τη λήψη της απόφασης σύναψης στεγαστικού δανείου η Γ.Σ. ή την απόφαση αυτή έπρεπε να είχε λάβει το Δ.Σ.;

(β) Ποια η νομική φύση της εν λόγω απόφασης;

(γ) Δεσμεύει το Σ η σύμβαση που κατήρτισε το Δ.Σ. με τον Π για την προς το Σ πώληση του ως άνω γραφείου της οδού Ακαδημίας;