Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΟΣ ΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ (904-913)

ΑΚ 904 ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΟΣ ΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ
 
Όποιος έγινε πλουσιότερος χωρίς νόμιμη αιτία από την περιουσία ή με ζημία άλλου έχει υποχρέωση να αποδώσει την ωφέλεια. Η υποχρέωση αυτή γεννιέται ιδίως σε περίπτωση παροχής αχρεώστητης ή παροχής για αιτία που δεν επακολούθησε ή έληξε ή αιτία παράνομη ή ανήθικη.

Με παροχή εξομοιώνεται και η συμβατική αναγνώριση ότι υπάρχει ή δεν υπάρχει χρέος.

 ΑΚ 905 ΑΠΑΙΤΗΣΗ ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΟΥ


Η απαίτηση αχρεωστήτου αποκλείεται, αν ο λήπτης της παροχής αποδείξει ότι αυτός που κατέλαβε γνώριζε ότι δεν υπήρχε το χρέος.

Το χρέος που καταβλήθηκε πριν από τη λήξη του δεν αναζητείται. Επίσης δεν αναζητούνται οι καρποί του ενδιάμεσου χρόνου.

 ΑΚ 906 

Η απαίτηση αχρεωστήτου αποκλείεται για ό,τι καταβλήθηκε από ιδιαίτερο ηθικό καθήκον ή από λόγους ευπρέπειας.

ΑΚ 907 ΑΠΑΙΤΗΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΑΠΟ ΑΙΣΧΡΗ ΑΙΤΙΑ

 Παροχή που έγινε για ανήθικη αιτία δεν αναζητείται, αν η ανήθικη αιτία αφορά και το δότη.

Η διάταξη αυτή δεν ισχύει αν η παροχή αυτή συνίσταται σε συνομολόγηση υποχρέωσης. Ό,τι όμως δόθηκε για να εκπληρωθεί αυτή η υποχρέωση δεν αναζητείται.

ΑΚ 908 ΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟΥ ΛΗΠΤΗ

Ο λήπτης οφείλει να αποδώσει το πράγμα που έλαβε ή το αντάλλαγμα που τυχόν έλαβε απ' αυτό. Οφείλει επίσης να αποδώσει και τους καρπούς που συνέλεξε καθώς και οτιδήποτε απέκτησε από το πράγμα.

ΑΚ 909 

Η υποχρέωση για απόδοση κατά το προηγούμενο άρθρο αποσβήνεται, εφόσον ο λήπτης δεν είναι πια πλουσιότερος κατά το χρόνο της επίδοσης της αγωγής.

ΑΚ 910

Από την επίδοση της αγωγής ο λήπτης ευθύνεται κατά τις γενικές διατάξεις των άρθρων 346 και 348.

ΑΚ 911

Ο λήπτης ευθύνεται σαν να είχε επιδοθεί η αγωγή:
1. σε περίπτωση απαίτησης αχρεωστήτου, εφόσον γνώριζε η αφότου έμαθε την ανυπαρξία του χρέους.

2. σε περίπτωση απαίτησης για παράνομη ή ανήθικη αιτία.

ΑΚ 912

 Σε περίπτωση απαίτησης για αιτία που δεν επακολούθησε ή έληξε ο λήπτης, αφότου όφειλε να προβλέψει την αναζήτηση, ευθύνεται για ό,τι έλαβε σαν να είχε επιδοθεί η αγωγή.

Ο λήπτης έχει την υποχρέωση να αποδώσει καρπούς μόνο αφότου μάθει ότι η αιτία δεν επακολούθησε ή έληξε.

ΑΚ 913

Εφόσον ο λήπτης δεν ευθύνεται σε απόδοση, επειδή ό,τι περιήλθε σ' αυτόν χωρίς αιτία το προσπόρισε σε τρίτον με χαριστική πράξη, ο δότης μπορεί να αναζητήσει από τον τρίτον ό,τι περιήλθε σ' αυτόν.

-------------------------------------------------------******------------------------------------------------------


Η -νομική- έννοια, του αδικαιολόγητου πλουτισμού, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και θα πρόσθετα και ιδιαίτερα χρήσιμη, διότι χρησιμοποιείται, εν είδει "μπαλαντέρ", ως επικουρική βάση, σε περιπτώσεις και υποθέσεις, που μοιάζουν χαμένες και μπορεί να σε ξελασπώσει και να πάρεις χρήματα πίσω, που θεωρούσες χαμένα !
   Πρέπει εξαρχής, να διευκρινιστεί, ότι ο όρος "αδικαιολόγητος πλουτισμός" προέρχεται από και αναφέρεται στο χώρο του Αστικού και όχι του Ποινικού Δικαίου και από αυτήν την άποψη, εξετάζεται εδώ.
   Σίγουρα, έχει και ποινικές προεκτάσεις, όχι ως αυτόνομο-αυτοτελές ποινικό αδίκημα, αλλά αν κάποιος δεν μπορεί να δικαιολογήσει τα περιουσιακά του στοιχεία, μπορεί (και θα έπρεπε) να βρεθεί στο επίκεντρο δικαστικής-εισαγγελικής διερεύνησης !
    Από αστική λοιπόν άποψη, αδικαιολόγητος πλουτισμός, υπάρχει σε κάθε περίπτωση, όπου συμβαίνει μία περιουσιακή μετακίνηση, από τον Α στον Β, χωρίς να υπάρχει νόμιμος λόγος ή σχετική υποχρέωση ή για αιτία, που δεν επακολούθησε ή έληξε ή είναι παράνομη ή ανήθικη (βλέπετε Ο ΙΔΙΟΣ ο Νόμος, ορίζει πως "ό,τι είναι νόμιμο, δεν είναι απαραίτητα και ηθικό", αφού τα διακρίνει...).
     Τα παραδείγματα, που θα μπορούσε κανείς να αναφέρει, είναι ατελείωτα : π.χ όταν κάποιος πέφτει θύμα απάτης και δίνει λεφτά, χωρίς λόγο (αιτία παράνομη) ή όταν πέφτει θύμα τοκογλυφίας (ως προς τους επιπλέον, πέραν του νομίμου, τόκους) ή όταν ο εργοδότης δίνει στον εργαζόμενο ένα επίδομα, κατά λάθος, που δεν το δικαιούται ή όταν κάποιος παραγγέλνει ένα εμπόρευμα, πληρώνει όλα τα χρήματα προκαταβολικά και δεν το παραλαμβάνει ποτέ (αιτία, που δεν επακολούθησε) ή όταν το κράτος καταβάλει σύνταξη σε νεκρό (αιτία, που έληξε) και γενικά σε κάθε περίπτωση, που κάποιος αυξάνει την περιουσία του, σε βάρος άλλου, χωρίς να υπάρχει νόμιμη αιτία.
     Η αξία της σχετικής νομικής βάσης, έγκειται στο ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί, όπως είπαμε, επικουρικά, όταν ο ενάγων, δεν έχει άλλα νομικά όπλα : αυτό μπορεί π.χ να συμβεί, όταν έχει παραγραφεί η αξίωση, όπως είδαμε σε πρόσφατη ανάρτηση, εντός 5ετίας, οπότε χρησιμοποιείται η έννοια του αδικαιολόγητου πλουτισμού, που παραγράφεται στην 20ετία ή όταν η σύμβαση πάσχει από ακυρότητα και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί, ως νομική βάση της αγωγής π.χ όταν κάποιος απασχολείται ως οδηγός, χωρίς να έχει την αναγκαία επαγγελματική άδεια οδήγησης, η σύμβασή του είναι άκυρη, ωστόσο αυτό δε σημαίνει ότι ο εργοδότης θα τη γλιτώσει, χάρη στον "αδικαιολόγητο πλουτισμό", με την έννοια ότι ο εργοδότης ωφελήθηκε από την εργασία του ακύρως απασχοληθέντα οδηγού και πρέπει να του καταβάλει την "ωφέλεια", ό,τι δηλαδή θα κατέβαλε σε κάποιον άλλον, που θα απασχολούσε έγκυρα !
      Από εκεί και μετά, υπάρχουν και ορισμένα άλλα θεματάκια, αναφορικά με τον αδικαιολόγητο πλουτισμό, τα σημαντικότερα εκ των οποίων, είναι :
-ορίζεται ότι δεν μπορούν να αναζητηθούν τα χρήματα, που καταβλήθηκαν από ιδιαίτερο ηθικό καθήκον ή από λόγους ευπρέπειας (εδώ θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί δώρα μεταξύ συζύγων ή συγγενών ή ακόμα και το γνωστό "φακελάκι" προς γιατρούς, ΑΝ θεωρηθεί ότι δίνεται, από λόγους ηθικού καθήκοντος) και ίσως το σημαντικότερο ότι
-Η ευθύνη του αδικαιολογήτως πλουτίσαντος, αποσβήνεται, εάν -κατά το χρόνο της αγωγής- δεν είναι πια πλουσιότερος π.χ αν κάποιος κλέψει ένα αυτοκίνητο και ο ιδιοκτήτης του κάνει αγωγή, αδικαιολόγητου πλουτισμού, μετά από 6 χρόνια, οπότε έχει παραγραφεί η αξίωση από την αδικοπραξία-κλοπή, ο εναγόμενος, θα μπορούσε να ισχυριστεί και να αποδείξει, ότι το αυτοκίνητο πλέον δεν υπάρχει, καταστράφηκε !

Πηγή: http://nomikisimvouli.blogspot.gr/2013/06/blog-post_13.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου