ΘΕΜΑ:
Η εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή (κλασικοί χρόνοι)
Στην πρώτη τάξη καλούνται οι κατιόντες του αποβιώσαντος. Οι θυγατέρες καλούνται εφόσον δεν έλαβαν προίκα. Στο αλεξανδρινό δίκαιο των ρωμαϊκών χρόνων τα τέκνα που γενιώνται από το γάμο αστής με ξένο δεν κληρονομούν τη μητέρα. Από τους ελληνιστικούς χρόνους καλείται και η σύζυγος. Αν δεν υπάρχουν συγγενείς σε ευθεία γραμμή ή σύζυγος. Καλούνται οι εκ πλαγίου συγγενείς που εξακολουθούν να ονομάζονται εξ αγχιστείας. Αγνοούμε μέχρι ποιο βαθμό συγγένειας εκτείνεται η αγχιστεία των ελληνιστικών χρόνων.
Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή (ρωμαϊκοί χρόνοι)
Σύμφωνα με το ius civile στην εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή καλούνται οι sui (υπεξούσιοι) του αποβιώσαντος. Περιλαμβάνεται και η σύζυγος μόνο εφόσον είχε περιέλθει στην εξουσία του συζύγου της και δεν είχε μείνει στην πατρική εξουσία ή αυτεξούσια. Αν δεν υπάρχουν υπεξούσιοι, καλείται ο πλησιέστερος εκ των πλαγίων συγγενής (άνδρας). Από γυναίκες καλούνται μόνο αδελφές από τον ίδιο πατέρα και η μητέρα εφόσον είχε τελέσει γάμο με τον πατέρα του και ήταν υπεξούσια. Αν δεν υπάρχουν άνδρες εκ πλαγίου τότε η περιουσία περιερχόταν στο γένος του αποβιώσαντος, ενώ αργότερα θεωρείται αδέσποτη. Σύμφωνα με το πραιτορικό δίκαιο η εξ αδιαθέτου διαδοχή περιλαμβάνει τις εξής τάξεις (α) τους κατιόντες του κληρονομουμένου (υπεξούσιοι και χειραφετημένους) (β) στη δεύτερη τάξη καλούνται όλα τα πρόσωπα που προβλέπονται στην εξ αδιαθέτου διαδοχή του ius civile (γ) στην τρίτη τάξη καλούνται οι εξ αίματος συγγενείς, από πατρική και μητρική πλευρά, μέχρι έκτου βαθμού και (δ) στην τέταρτη τάξη καλείται ο επιζών σύζυγος εφόσον υπάρχει νόμιμος γάμος κατά το ius civile άσχετα αν ήταν υπεξούσια ή μη.
- Πριν τον Σόλωνα κληρονομούσαν μόνο οι άρρενες κατιόντες ενώ μετά συμπεριλαμβάνονται και οι γυναίκες. Στο αττικό δίκιαιο προτιμούνται λοιπόν πρώτα οι άρρενες κατιόντες και μετά οι θύλεις.
- Η σειρά που καλούνται στην κληρονομική διαδοχή είναι:
- Οι άρρενες κατιόντες (γνήσιοι)
- Οι γνήσιες θυγατέρες εφόσον δεν υπάρχουν άρρενες κατιόντες και εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις, εφαρμόζοντες οι διατάξεις περί επικλήρων.
- Ο πατέρας του αποβιώσαντος.
- Οι ομοπάτριοι (από τον ίδιο πατέρα) αδελφοί και οι κατιόντες τους.
- Οι ομοπάτριες αδελφές και οι κατιόντες τους.
- Οι θείοι από πατρική πλευρά και οι κατιόντες τους μέχρι 5ο βαθμό.
- Οι θείες από πατρική πλευρά και οι κατιόντες τους μέχρι 5ο βαθμό.
- Η μητέρα του αποβιώσαντος.
- Οι ομομήτριοι (από την ίδια μητέρα) αδελφοί και οι κατιόντες τους.
- Οι ομομήτριες αδελφές και οι κατιόντες τους.
- Οι θείοι από μητρική πλευρά και οι κατιόντες τους μέχρι 5ο βαθμό.
- Οι θείες από μητρική πλευρά και οι κατιόντες τους μέχρι 5ο βαθμό.
- Ο πλησιέστερος συγγενείς από πατρική πλευρά και όχι εξ αγχιστείας.
- Τέλος, τίθενται οι διατάξεις περί έρημου οίκου.
Στην πρώτη τάξη καλούνται οι κατιόντες του αποβιώσαντος. Οι θυγατέρες καλούνται εφόσον δεν έλαβαν προίκα. Στο αλεξανδρινό δίκαιο των ρωμαϊκών χρόνων τα τέκνα που γενιώνται από το γάμο αστής με ξένο δεν κληρονομούν τη μητέρα. Από τους ελληνιστικούς χρόνους καλείται και η σύζυγος. Αν δεν υπάρχουν συγγενείς σε ευθεία γραμμή ή σύζυγος. Καλούνται οι εκ πλαγίου συγγενείς που εξακολουθούν να ονομάζονται εξ αγχιστείας. Αγνοούμε μέχρι ποιο βαθμό συγγένειας εκτείνεται η αγχιστεία των ελληνιστικών χρόνων.
Εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή (ρωμαϊκοί χρόνοι)
Σύμφωνα με το ius civile στην εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή καλούνται οι sui (υπεξούσιοι) του αποβιώσαντος. Περιλαμβάνεται και η σύζυγος μόνο εφόσον είχε περιέλθει στην εξουσία του συζύγου της και δεν είχε μείνει στην πατρική εξουσία ή αυτεξούσια. Αν δεν υπάρχουν υπεξούσιοι, καλείται ο πλησιέστερος εκ των πλαγίων συγγενής (άνδρας). Από γυναίκες καλούνται μόνο αδελφές από τον ίδιο πατέρα και η μητέρα εφόσον είχε τελέσει γάμο με τον πατέρα του και ήταν υπεξούσια. Αν δεν υπάρχουν άνδρες εκ πλαγίου τότε η περιουσία περιερχόταν στο γένος του αποβιώσαντος, ενώ αργότερα θεωρείται αδέσποτη. Σύμφωνα με το πραιτορικό δίκαιο η εξ αδιαθέτου διαδοχή περιλαμβάνει τις εξής τάξεις (α) τους κατιόντες του κληρονομουμένου (υπεξούσιοι και χειραφετημένους) (β) στη δεύτερη τάξη καλούνται όλα τα πρόσωπα που προβλέπονται στην εξ αδιαθέτου διαδοχή του ius civile (γ) στην τρίτη τάξη καλούνται οι εξ αίματος συγγενείς, από πατρική και μητρική πλευρά, μέχρι έκτου βαθμού και (δ) στην τέταρτη τάξη καλείται ο επιζών σύζυγος εφόσον υπάρχει νόμιμος γάμος κατά το ius civile άσχετα αν ήταν υπεξούσια ή μη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου