Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2015

ΣΟΣ ΘΕΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΑΝΤΕΙΟΥ 2015-2016



ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΑΡΧΕΣ; (ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΥΠΟ ΣΤΕΝΗ ΕΝΝΟΙΑ)

Το πλαίσιο της υπό στενή έννοια δημόσιας διοίκησης για την οποία γίνεται λόγος πιο πάνω ολοκληρώνεται με τις αποκεντρωμένες υπηρεσίες και τις ανεξάρτητες αρχές. Ειδικότερα:
·         Αποκεντρωμένες υπηρεσίες: Ορισμένες δημόσιες υπηρεσίες χαρακτηρίζονται νομοθετικά ότι λειτουργούν ως αποκεντρωμένες με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Δεν εντάσσονται στο σύστημα της διοικητικής αποκέντρωσης, αποτελούν μάλλον ενδιάμεση μορφή μεταξύ συγκεντρωτικού και αποκεντρωτικού συστήματος διοίκησης.
Ως ένα βαθμό έχουν αυτοτέλεια, δεν αποτελούν ΝΠΔΔ, μπορεί να διοικούνται από διοικητικά συμβούλια και η δικαστική τους εκπροσώπηση ανήκει κατά κανόνα στα κρατικά όργανα.
Αποκεντρωμένες υπηρεσίες αποτελούν το Εθνικό Τυπογραφείο, οι βιβλιοθήκες των ΑΕΙ, το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων.
·         Ανεξάρτητες Αρχές: Αυτές οι δημόσιες υπηρεσίες ανήκουν στο νομικό πρόσωπο του δημοσίου και αποτελούν τμήμα της διοικητικής – εκτελεστικής λειτουργίας γιατί αναπτύσσουν τη δράση τους στο πλαίσιο της εκτελεστικής λειτουργίας. Κατά την αναθεώρηση του Συντάγματος το 2001, ο συνταγματικός νομοθέτης προέβλεψε στις επιμέρους συνταγματικές διατάξεις τη λειτουργία επιπλέον οργάνων στην εκτελεστική λειτουργία, τα οποία σύμφωνα με 101Α Σ είναι ανεξάρτητα δηλ δεν υπάγονται σε ιεραρχικό έλεγχο και κρατική εποπτεία και αναδεικνύονται με ιδιαίτερη κοινοβουλευτική διαδικασία.
Η λειτουργική και προσωπική ανεξαρτησία που απολαμβάνουν τα μέλη τους σημαίνει ότι δεν είναι δυνατό να ανακληθούν οποιαδήποτε στιγμή  και αφετέρου δεν υπόκειται σε ιεραρχικό έλεγχο και κρατική εποπτεία. Οι αρχές υπάγονται μόνο στον έλεγχο της βουλής και όχι ακριβώς σε διοικητικό έλεγχο. Προβλέπεται άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου δηλαδή πολιτικού.  Η μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της βουλής είναι αρμόδια για τον κοινοβουλευτικό έλεγχο.
Ως διοικητικές αρχές εκτός από ατομικές διοικητικές πράξεις, εκδίδουν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους και κανονιστικές πράξεις. Η κανονιστική τους αρμοδιότητα επιτρέπεται στα όρια του άρθρου 43 Σ δηλ μπορούν να ρυθμίσουν ειδικότερα θέματα και ιδίως θέματα τεχνικού ή λεπτομερειακού χαρακτήρα όπως ζητήματα εσωτερικής λειτουργίας και οικονομικής διαχείρισης.
Αναπτύσσουν τη δράση τους στο πλαίσιο της εκτελεστικής εξουσίας. Ο αναθεωρητικός νομοθέτης του 2001 με διατάξεις κατοχύρωσε ανεξάρτητες αρχές που εκ πρώτης όψεως αποσκοπούν είτε στην προστασία των ατομικών δικαιωμάτων, είτε στην αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών της δημόσιας διοίκησης, είτε στη διασφάλιση διαφάνειας και αμεροληψίας των οργάνων της διοίκησης.
Στην πρώτη κατηγορία υπάγονται η αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (άρθρο 9Α Σ) και η αρχή διασφάλισης του απορρήτου των επικοινωνιών (άρθρο 19 παρ. 2 Σ).
Στην δεύτερη κατηγορία υπάγονται αρχές που ασκούν εποπτεία στο σύνολο της Δημόσιας Διοίκησης όπως το ΑΣΕΠ (άρθρο 103 παρ. 7 Σ) και ο Συνήγορος του Πολίτη (άρθρο 103 παρ. 9 Σ).
Στην Τρίτη κατηγορία ανήκουν οι αρχές όπως το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) (άρθρο 15 παρ. 2 Σ).
Υπάρχουν και αρχές με νομοθετική κατοχύρωση και ασκούν αρμοδιότητες σχετικές με τη λειτουργία της αγοράς: η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, η Εθνική Αρχή Ιατρικής υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, ο Συνήγορος του Καταναλωτή, η Εθνική Αναλογιστική Αρχή και η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Η Επιτροπή Εποπτείας και  Ελέγχου τυχερών παιχνιδιών. Η διαφορά όλων αυτών από τις συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές συνίσταται στον τρόπο επιλογής των μελών τους.
Στις συνταγματικά κατοχυρωμένες τα μέλη τους επιλέγονται με απόφαση της Διάσκεψης των Προέδρων της βουλής σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 101 Α παρ. 2 Σ) και τον κανονισμό της βουλής μετά από πρόταση του αρμοδίου υπουργού. Η επιλογή είναι υποχρεωτική από την κυβέρνηση από την οποία απλώς διορίζονται τα μέλη. Η επιλογή του υπαλληλικού προσωπικού μετά γίνεται από την Αρχή.

Βιβλιογραφία: Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, Ανδρ. Γ. Μαρκαντωνάτου-Σκαλτσά (σελ. 66-68)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου