ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ

Οι αρμοδιότητες της βουλής

Οι αρμοδιότητες της βουλής που ρητά καθορίζονται από το Σύνταγμα διαιρούνται σε 4 κατηγορίες:

(α) Νομοθετικές αρμοδιότητες:

• Αναθεωρεί μόνη (χωρίς σύμπραξη ΠτΔ) τις μη θεμελιώδης διατάξεις του συντάγματος (110 Σ).
• Αποφασίζει ή εγκρίνει την αναστολή ορισμένων διατάξεων του συντάγματος σε περίπτωση κήρυξης της χώρας σε κατάσταση πολιορκίας (48 Σ).
• Ψηφίζει τους τυπικούς νόμους (αρμοδιότητα: 26 παρ. 1 Σ και διαδικασία: 73-77).
• Ψηφίζει τους τυπικούς νόμους που κυρώνουν τις διεθνείς συνθήκες για εμπόριο, φορολογία, οικονομική συνεργασία και συμμετοχή σε διεθνής οργανισμούς ή ενώσεις (36 παρ. 2 Σ).
• Ψηφίζει τον τυπικό νόμο με τον οποίο παρέχεται αμνηστία για πολιτικά εγκλήματα (47 παρ. 3 Σ).
•  Ψηφίζει μόνη (χωρίς σύμπραξη ΠτΔ) τον Κανονισμό της (65 παρ. 1 Σ).
• Καθορίζει το ύψος της αποζημίωσης των βουλευτών και την έκταση της συγκοινωνιακής, ταχυδρομικής και τηλεγραφικής ατέλειας αυτών (63 παρ. 1-2 Σ).
•  Αποφασίζει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος (44 παρ. 2 Σ).
• Παρέχει τη συγκατάθεσή της για την απονομή χάρης από τον ΠτΔ σε υπουργό που καταδικάστηκε με 86 Σ (47 παρ. 3 Σ).

(β) Διοικητικές αρμοδιότητες:

• Ψήφιση προϋπολογισμού, απολογισμού και γενικού ισολογισμού του Κράτους (79 Σ). Οι εν λόγω αρμοδιότητες είναι διοικητικές και κατά τύπο νομοθετικές. Ο προϋπολογισμός είναι ιδιότυπος τυπικός νόμος γιατί ψηφίζεται από τη βουλή με διαφορετική διαδικασία από εκείνη των τυπικών νόμων και δεν περιέχει κανόνες δικαίου (δεν είναι ουσιαστικός νόμος).
• Εκλογή του ΠτΔ (32 Σ) και η διαπίστωση αδυναμίας των καθηκόντων του (34 Σ).
• Διαπίστωση αδυναμίας των καθηκόντων του πρωθυπουργού για λόγους υγείας (38 παρ. 2 Σ).
• Παροχή συγκατάθεσης για την αναστολή των εργασιών της από τον ΠτΔ περισσότερο από 30 ημέρες ή για την επανάληψη αυτής κατά την ίδια βουλευτική περίοδο (40 παρ. 2-3 Σ).
• Η θέση σε εφαρμογή του νόμου για την κατάσταση πολιορκίας και η σύσταση εξαιρετικών δικαστηρίων (48 παρ. 1 Σ).
•  Η εκλογή του Προεδρείου της (65 παρ. 2-3).
• Η ψήφιση του προϋπολογισμού και του απολογισμού της (72 παρ. 1 εδ β Σ).
• Η έγκριση των προγραμμάτων οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης (79 παρ. 8 Σ).
•  Η παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του Κράτους (79 παρ. 1 υποπερ. 2 εδ β Σ).

(γ) Δικαστικές αρμοδιότητες: 

•  Η άσκηση της ποινικής δίωξης κατά του ΠτΔ (49 Σ), των υπουργών και υφυπουργών (86 Σ).

• Η παροχή άδειας για την ποινική δίωξη βουλευτή για συκοφαντική δυσφήμηση η οποία διαπράχθηκε κατά την άσκηση των καθηκόντων του (61 παρ. 2 Σ).
• Η παροχή άδειας για την άσκηση ποινικής δίωξης κατά βουλευτή κατά τη διάρκεια της βουλευτικής περιόδου (62 Σ).

(δ) Αρμοδιότητες κοινοβουλευτικού ελέγχου:

•  Μπορεί να ζητήσει την παρουσία του Υπουργού ή του Υφυπουργού που είναι αρμόδιος για τα θέματα που συζητεί, την ίδια αρμοδιότητα έχουν και οι επιτροπές της (66 παρ. 3 Σ).
•  Αποστέλλει τις αναφορές που της απευθύνονται στους υπουργούς και τους υφυπουργούς, οι υποχρεούνται να δίνουν διευκρινίσεις όποτε τους ζητηθούν (69 Σ).
•  Συνιστά εξεταστικές επιτροπές (68 παρ. 2 Σ).
•  Εκφράζει εμπιστοσύνη ή δυσπιστία στην κυβέρνηση ή σε μέλη αυτής (84 Σ). 

Βιβλιογραφία:
Αθανάσιος Ράικος "Συνταγματικό Δίκαιο" Τόμος Ι, σελ. 627-629